P. Mantzou, E. Giannopoulou, D. Giouzepas and A. Floros received Honourable Mention in the Open Architectural Competition “LYCABETTUS PAN.ORAMA” with a proposal that deals with both the Lycabettus Hill and the Zenetos’ Theater with the care that corresponds to a monument but, at the same time, with the desire for this monument to continue to live, influence and converse with the public as a living and integral part of the city.
-text by the authors
The strategy chosen is that of restoring, recovering and completing the natural landscape by eliminating the additions that obstruct the theater’s view and at the same time by intensifying the use of the public space, which is an important and so far unexploited free space in the city center.
The restoration of the rock is achieved through the addition of horizontal slabs of reinforced concrete. The horizontal slabs that characterize the Greek landscape, as Zenetos himself stated, are used as elements that reconstruct the landscape that was damaged by the quarry. Moreover, the horizontal slabs generate gaps that receive the infrastructure necessary in order to allow the multilayered augmentation of the open space.
The theater is freed from additional and irrelevant constructions and their functions are transposed and reinstated locally in the rock which is reconstructed by its interpretive rendering with the horizontal slabs.
Three different zones are distinguished in the intervention area, but still, they are mutually supported and interconnected to each other through the public square.
- The rock / background zone receives a system of slabs that restores the rock and grows in height. It is the most natural zone that is mainly destined to the body, with corporeal games, exercise and intensity on the vertical axis.
- The intermediate zone, which is less developed in height and is formed by a system of slabs that organizes horizontal plateaus for gatherings and spontaneous events.
- The extended zone of the square is a platform that stresses the intensity of the view while at the same time creates a covered, protected area intended for specific activities, such as contemplation or outdoor working.
An important tool for relating the hill to the city is the view.
This is a given and crucial relationship, which the proposal aims to further develop. Different sights, shaped by the creation of the different sub-zones’ sites and the application of digital technologies relate and interconnect both the sub-zones with each other as well as each of them with the city. To instigate interaction and participation a number of elements are included, such as water, light and audiovisual storytelling, controlled by an application (LycApp) made specifically for Lycabettus.
With this application, many design options can be really participatory, creating a condition for both improvisation and surprise.
Projections and inscriptions appear in screens between the slabs; sounds are reproduced by non-visible speakers; horizontal and vertical water elements create movement; lighting and fog produce transformations; the LycApp gives the public the power to configure and control the space’s perception every moment.
The main intention is to create a space that is common, shared, accessible and open to the different needs and desires of different social groups. Everyone is invited to participate, to coexist, to interact and to converse in a context that is public; open, but not vague, and furthermore, rich in options and possibilities.
Facts & Credits
Competition Open Architectural Competition “LYCABETTUS PAN.ORAMA”
Architects Polyxeni Mantzou, Efi Giannopoulou, Dimitris Giouzepas, Anastasis Floros
Collaborators Xenofon Bitsikas / Artist, Vicky Simitopoulou / Architect
Η ομάδα των Π. Μάντζου, Ε. Γιαννοπούλου, Δ. Γιουζέπα και Α. Φλώρου απέσπασε Εξαγορά στον Ανοικτό Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό “ΛΥΚΑΒΗΤΤΟΣ Πανόραμα” με μια πρόταση που αντιμετωπίζει τόσο τον λόφο του Λυκαβηττού όσο και το θέατρο του Ζενέτου με τη μέριμνα που θα αντιμετώπιζε κανείς ένα μνημείο αλλά ταυτόχρονα και με την επιθυμία να συνεχίσουν να ζουν, να επιδρούν και να συνδιαλέγονται με το κοινό ως ζωντανά κι αναπόσπαστα κομμάτια της πόλης.
-κείμενο από τους δημιουργούς
Η στρατηγική που επιλέχθηκε είναι η επέμβαση με στόχο την αποκατάσταση, ανάκτηση και συμπλήρωση του φυσικού τοπίου, με την απελευθέρωση του θεάτρου από προσαρτήματα που το αποκρύπτουν και παράλληλα την εντατικοποίηση της χρήσης και την αξιοποίηση του δημόσιου αυτού χώρου, που αποτελεί σημαντικό και μέχρι τώρα αναξιοποίητο ελεύθερο χώρο για το κέντρο της πόλης.
Η αποκατάστασή του βράχου επιτυγχάνεται με την προσθήκη οριζόντιων πλακών από οπλισμένο σκυρόδεμα. Οι οριζόντιες πλάκες που χαρακτηρίζουν το ελληνικό τοπίο, όπως επεσήμανε και ο ίδιος ο Ζενέτος, λειτουργούν ως στοιχεία που ανακατασκευάζουν το τοπίο που είχε τραυματιστεί από το λατομείο, και ταυτόχρονα προσφέρουν την ευκαιρία εγκατάστασης της υποδομής που επιτρέπει την επαύξηση της λειτουργίας του χώρου.
Tο θέατρο απελευθερώνεται από συμπληρωματικές και άσχετες κατασκευές που αφαιρούνται ενώ οι απαραίτητες χρήσεις βρίσκουν τη θέση τους στον βράχο που αποκαθίσταται και επαναφέρεται τοπιακά μέσω της ερμηνευτικής απόδοσής του με τις οριζόντιες πλάκες.
Τρεις διαφορετικές ζώνες διακρίνονται στην περιοχή παρέμβασης, που αλληλοϋποστηρίζονται και συνδέονται μεταξύ τους μέσω της πλατείας.
- Η ζώνη του βράχου/πλάτης υποδέχεται ένα σύστημα πλακών που αποκαθιστά το βράχο και αναπτύσσεται σε ύψος. Είναι η πιο φυσική ζώνη που απευθύνεται κυρίως στο σώμα, με παιχνίδια, άσκηση και ένταση στον κατακόρυφο άξονα.
- Η ενδιάμεση ζώνη με τον βράχο εισόδου, η οποία αναπτύσσεται λιγότερο καθ’ ύψος και διαμορφώνεται με ένα σύστημα πλακών που οργανώνει επίπεδα πλατώματα συνάθροισης και αυθόρμητων εκδηλώσεων.
- Η ζώνη προέκτασης της πλατείας είναι ένας πρόβολος/στέγαστρο που κορυφώνει την ένταση της θέας ενώ παράλληλα δημιουργεί μία στεγασμένη ζώνη που προορίζεται για πιο ειδική χρήση, είτε για περισσυλογή είτε και για εργασία.
Σημαντικό εργαλείο για την σχέση του λόφου με την πόλη είναι η θέα.
Αν και σχέση δεδομένη και εξαιρετικά δυνατή, η πρόταση αποσκοπεί σε μία πιο συστηματική προσέγγιση της. Οι διαφορετικές θέες όπως αυτές διαμορφώνονται με τη δημιουργία διαφορετικών υποπεριοχών και την χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών σχετίζουν τόσο τις ίδιες τις υποπεριοχές-ζώνες μεταξύ τους όσο και με την πόλη. Στη λογική της διάδρασης εντάσσονται μία σειρά στοιχείων, όπως το νερό, τα φώτα, τα οπτικοακουστικά, που ελέγχονται από μία εφαρμογή (LycApp) φτιαγμένη ειδικά για τον Λυκαβηττό.
Με την εφαρμογή αυτή πολλές σχεδιαστικές επιλογές μπορούν πραγματικά να είναι συμμετοχικές, δημιουργώντας μία συνθήκη αυτοσχεδιασμού αλλά κι έκπληξης.
Προβολές κι επιγραφές στους κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους με οθόνες, ήχοι που αναπαράγονται από ηχεία όχι ορατά, κίνηση οριζόντιων και κατακόρυφων στοιχείων νερού, στοιχεία φωτισμού καθώς και στοιχεία δημιουργίας νεφώδους ομίχλης, συνδυάζονται κι ελέγχονται χάρη στο LycApp από το κοινό.
Κεντρική πρόθεση είναι η δημιουργία ενός χώρου κοινού, δημόσιου, προσβάσιμου από όλους και ανοικτού σε διαφορετικές ανάγκες και επιθυμίες ξεχωριστών κοινωνικών ομάδων. Καλούνται όλοι να συμμετέχουν, να συνυπάρχουν, να διαδρούν και να συνδιαλλέγονται σε ένα πλαίσιο ανοικτό, αλλά όχι ασαφές, πλούσιο σε προσφερόμενες επιλογές και δυνατότητες.
Στοιχεία έργου
Διαγωνισμός Ανοικτός Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός “ΛΥΚΑΒΗΤΤΟΣ Πανόραμα”
Ομάδα αρχιτεκτόνων Πολυξένη Μάντζου, Έφη Γιαννοπούλου, Δημήτρης Γιουζέπας, Αναστάσης Φλώρος
Συνεργάτες Ξενοφών Μπήτσικας / Εικαστικός, Βίκυ Σιμιτοπούλου / Αρχιτέκτων
READ ALSO: CRADLE: entry by Constantine Bouras and Daphne Lada in the International Design Competition ARXELLENCE