Diploma thesis by Dimitris Molonis delivers a design proposal regarding the building of the Center for Traditional Balkan Music (C.T.B.M.) located in the flea market of the city of Arta in close relation with the historical layering of the city and the adjacent urban fabric.
-text by the author
Inspired by Walter Benjamin’s text about Naples, I started to approach the theme considering the city’s porosity. Buildings and parts of them are transformed into scene for public. Balconies, staircases, yards and windows all become scenes and seats.
The chosen site for the design of Center for Traditional Balkan Music (C.T.B.M.) is this of flea market in the city of Arta. The city is located in western Greece and it’s placed at the foot of the hill Peranthe and alongside of the river Arachthos. The flea market is built among two highways and two public streets. The site is placed near the city’s center and in the heart of it’s marketplace. Thus, the area around the existing flea market and the market itself is meeting point for the citizens, especially in morning hours.
The existing flea market is built in 2006. Nevertheless it has not all the required elements that could made it efficient in contemporary needs. It’s all about simple metal structure with lack of green surfaces, open spaces and architectural aesthetic. Moreover there is not parking lot and in general in this building the sustainability policy hasn’t been developed. Around the site there are plenty of apartment buildings and markets. In small distance with the site, the byzantine church of Saint Vasileios dominates. This church with admirable masonry of stones, bricks and ceramic tiles, is a timeless landmark. So my first intention was to make an architectural conversation between the C.B.T.M. and this historical monument. The second starting point of design was the ancient ruins of the city of Amvrakia upon witch the modern city of Arta was built. However the soil beneath the contemporary city is some kind of layering of two other aspects and civilizations of the same city. The archaic and the byzantine past as an architectural assemblage.
The site has total surface of 924,60 square meters and the proposal project is about to occupies surface of 2008,22 square meters. To begin with, the new proposal has to deal with the creation of a harmonious bond between the marketplace and the C.B.T.M. Two different building programs into one construction. For the flea market the main design aspect was the idea of zoning. The functions were placed in separate zones but coexist with the creation of open plan. The form of ancient Greek stoa was chosen to make a connection with timeless identity of agora. Finally the main form direction is that relationship of vacuum and volume. In the length direction has chosen a deep gasp that runs the building all the way through. Symbolizes the different cultural identities of Balkan nations and western Europe. Otherwise the tendency to reunite again in a peaceful future of collaboration.
This two parallel masonries, one vertical and the other with slant of 3o degrees, create an ideal wind circulation and in combination with through openings we have the best natural air renewal with low costs in mechanical support. Moreover has been considered the best possible orientation of openings for lighting and shading with this elaborate forms in facades.
Αs Sevdalinka called a traditional genre of folk music from Bosnia and Herzegovina also spread across ex-Yugoslavia region. The combination of Slavic, Oriental and Sepharadic elements make this type of music stand out among others from the same region. The word Sevdah comes from the Turkish language and it means longing. As a result the melodies describe the anticipation for the return of a loved one. So I tried to carry over this feeling from music to the experiential art which is architecture.
Facts & Credits
Project title Sevdalinka: a center for traditional Balkan Music & Agora
Student Dimitris Molonis
Date February 2021
Course Diploma Thesis
Supervisor Kostas Manolidis
Institution Department of Architecture, University of Thessaly
Η διπλωματική εργασία του Δημήτρη Μολώνη παραδίδει μια σχεδιαστική πρόταση για το κτήριο του Κέντρου Μελέτης Βαλκανικής Μουσικής (Κ.Μ.Β.Μ.) εντός της στεγασμένης αγοράς στη πόλη της Άρτας σε στενή σχέση και σύνδεση με την ιστορική διαστρωμάτωση της πόλης και τον περιβάλλον αστικό ιστό.
-κείμενο από τον δημιουργό
Εμπνευσμένος από το κείμενο του Βάλτερ Μπένγιαμιν όταν επισκέφθηκε την Νάπολη, ξεκίνησα να προσεγγίζω το θέμα σκεπτόμενος το πορώδες της πόλης. Κτήρια και μέρη αυτών μετατρέπονται σε σκηνή για το κοινό. Μπαλκόνια, σκάλες, αυλές και παράθυρα όλα γίνονται σκηνές και καθίσματα.
Το οικόπεδο που επιλέχθηκε για τον σχεδιασμό του Κέντρου Μελέτης της Βαλκανικής Μουσικής (Κ.Μ.Β.Μ.) είναι αυτό της στεγασμένης αγοράς της πόλης της Άρτας. Η πόλη βρίσκεται στην δυτική Ελλάδα και έχει χτιστεί στους πρόποδες του λόφου της Περάνθης και στην μια όχθη του ποταμού Αράχθου. Η στεγασμένη λαϊκή αγορά βρίσκεται μεταξύ δύο αυτοκινητοδρόμων, ενός μεγάλου δημοτικού πεζόδρομου και ενός μικρότερου στενού. Το οικόπεδο λοιπόν βρίσκεται πολύ κοντά στο κέντρο της πόλης και στην καρδιά της τοπικής αγοράς. Οπότε η ίδια η αγορά και ο χώρος γύρω της αποτελούν σημείο συνάντησης για τους κατοίκους ιδιαίτερα τις πρωινές ώρες.
Η υπάρχουσα κατασκευή της αγοράς αν και χτίστηκε το 2006 δεν διαθέτει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα την καταστήσουν λειτουργική και βιώσιμη στη σύγχρονη εποχή. Πρόκειται για μία απλή σιδηροκατασκευή με σοβαρή έλλειψη σε ανοιχτούς και πράσινους χώρους καθώς δεν διαθέτει και χώρο στάθμευσης. Γύρω από τον χώρο μελέτης υπάρχουν κτήρια κατοικιών και καταστήματα. Σε μικρή απόσταση βρίσκεται ο βυζαντινός ναός του Αγ. Βασιλείου. Ο ναός αυτός με την περίτεχνη τοιχοποιία από πέτρα, τούβλο και κεραμικά στοιχεία αποτελεί ένα διαχρονικό τοπόσημο της περιοχής. Έτσι, αρχικό στόχο αποτέλεσε η ανάπτυξη ενός διαλόγου μεταξύ του Κ.Μ.Β.Μ. και του μνημείου σεβόμενος την ιστορία και το παρελθόν του.
Η δεύτερη κατευθυντήρια αρχή ήταν αυτή της μελέτης των ερειπίων της αρχαίας Αμβρακίας που απαντώνται σε διάφορα σημεία μέσα στην πόλη της Άρτας. Το έδαφος κάτω από την σύγχρονη πόλη φιλοξενεί δύο άλλους πολιτισμούς και όψεις της ίδιας πόλης. Αυτή της αρχαϊκής και της βυζαντινής Άρτας, ένα είδος ιστορικής διαστρωμάτωσης. Το οικόπεδο έχει συνολική επιφάνεια 924,60 τ.μ. ενώ η προτεινόμενη λύση πρόκειται να καταλαμβάνει 2008,22 τ.μ. Αρχικά η πρόταση καλείται να συνδυάσει αρμονικά δύο διαφορετικά κτηριολογικά προγράμματα σε μία μόνη κατασκευή. Αυτή της νέας αγοράς και του Κ.Μ.Β.Μ.
Για την αγορά η κύρια σχεδιαστική κατεύθυνση που ακολουθήθηκε ήταν αυτή του χωρισμού της σε ζώνες. Ταξινομημένες οι λειτουργίες ανάλογα το είδος τους αλλά σχηματίζοντας έναν μεγάλο ελεύθερο χώρο να τις συνδέει δημιουργώντας ελεύθερη κάτοψη. Η μορφή της στοάς ως χαρακτηριστικός χώρος εμπορίου από την αρχαιότητα ακόμη, επιλέχθηκε να στεγάσει την ψαραγορά. Τέλος μελετήθηκε η σχέση κενού και πλήρους για την ανάπτυξη του υπόλοιπου κτηριολογικού προγράμματος. Μία βαθιά «χαράδρα» διατρέχει το κτήριο υπογραμμίζοντας αυτή τη σχέση. Συμβολίζοντας την διαφορετικότητα των λαών της βαλκανικής με την δυτική Ευρώπη αλλά και την έλξη του ενός από το άλλο για μία ειρηνική συμπόρευση.
Αυτοί οι δύο παράλληλοι τοίχοι, ο ένας κάθετος και ο άλλος σε κλίση 3ο μοιρών βοηθούν στην βέλτιστη κυκλοφορία του αέρα και σε συνδυασμό με τα διαμπερή ανοίγματα που επιλέχθηκαν το κτήριο αποκτά βιοκλιματικό χαρακτήρα και μειώνει στο ελάχιστο την μηχανική υποστήριξη. Επίσης και ο φωτισμός με τη σκίαση είναι ελεγχόμενοι χάριν στον προσεκτικό προσανατολισμό των ανοιγμάτων και το “παιχνίδισμα” των μορφών στις όψεις.
Ως Σεβνταλίνκα ορίζεται ένα είδος παραδοσιακής μουσικής της Βοσνίας Ερζεγοβίνης το οποίο συναντάται και σε άλλες περιοχές της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Είναι ένας συνδυασμός Σλαβικών, ανατολίτικων και Σεφαραδίτικων μουσικών στοιχείων ενώ το όνομά της προέρχεται από την τουρκική λέξη “σεβντάς”, που σημαίνει καημός. Ως αποτέλεσμα τα τραγούδια αυτά περιγράφουν την προσμονή και την λαχτάρα για την επιστροφή ενός χαμένου προσώπου. Έτσι και εγώ θέλησα να μεταδώσω αυτό το αίσθημα από την μουσική στην βιωματική τέχνη που δεν είναι άλλη από την αρχιτεκτονική.
Στοιχεία έργου
Τίτλος εργασίας Sevdalinka: Ένα κέντρο μελέτης της βαλκανικής μουσικής & Αγορά
Φοιτητής Δημήτρης Μολώνης
Εξεταστική περίοδος Φεβρουάριος 2021
Μάθημα Διπλωματική εργασία
Επιβλέπων καθηγητής Κώστας Μανωλίδης
Ίδρυμα Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
READ ALSO: "Milos: Alternative architectural landscapes" exhibition: 3 architectural studies for the future tourist development of the island of Milos