Αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας είναι η δημιουργία ενός δικτύου δραστηριοτήτων με κορμό τρία ελεύθερα στέγαστρα που φιλοξενούνται στην παραλία σχεδιασμένα από τον Ιωάννη Τριανταφυλλίδη την εποχή του ΕΟΤ. Η διπλωματική εργασία της Μαριάννας Απέργη παρουσιάστηκε τον Ιούλιο του 2020 στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών με επιβλέποντα τον Τηλέμαχο Ανδριανόπουλο.
Σε ένα γνώριμο παράκτιο κενό του Σαρωνικού, ξεκινά η αναζήτηση «ενός μέλλοντος για το παρελθόν μας»1 , ως πυρήνα της παρούσας διπλωματικής εργασίας. Σημείο εκκίνησης η Β’ πλαζ βούλας, παραλία μεγάλης έκτασης, που παρατηρείται έντονη υποβάθμιση.
1. Κονταράτος Σάββας, Αρχιτεκτονική και παράδοση, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 1986, σελ.43
Τα έργα του ΕΟΤ χαρακτηρίζονται από υπερ συγκέντρωση δραστηριοτήτων, ενώ παράλληλα βασίζονται στο ελληνικό τοπίο που λειτουργεί ως εργαλείο συνέχειας από το παρελθόν έως το παρόν. Αρχιτεκτονικό χαρακτηριστικό των στεγάστρων είναι η προκλητική εμφάνιση του φέροντα οργανισμού και η αντίθεση ανάμεσα στο πολύ χαμηλό ύψος συγκριτικά με την μεγάλη έκταση του στεγάστρου. Παρά όμως τις δυσανάλογες διαστάσεις οι μορφές αυτές αποπνεύσουν κομψότητα που μπορεί να σταθεί περήφανα στην σημερινή αρχιτεκτονική.
Σχεδιαστική αφετηρία αποτελούν στοιχεία της μορφολογίας του γηπέδου όπως η ανενεργή γωνία και το τριγωνικό σχήμα, αλλά και της υπάρχουσας πρότασης, όπως η παράλληλη ανάπτυξη των αξόνων που ορίζουν τις κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη του δικτυού.
Στόχος της επέμβασης είναι η αποκατάσταση «της δυναμικής συνολικότητας» του αρχιτεκτονήματος, αφήνοντας αναλλοίωτη την οπτική της απλότητας του σχεδιασμού του Τριανταφυλλίδη, ενώ παράλληλα επιτυγχάνεται η αναζωπύρωση της κάποτε εγκαταλελειμμένης παραλίας της Βούλας. Η στρατηγική είναι το σύνολο του δικτύου να απευθύνεται σε όλες τις κοινωνικές ομάδες και να είναι ενεργό όλες τις ώρες της ημέρας.
Το αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο του δικτυού βασίζεται στην ανάπτυξη δυο έκκεντρων αξόνων κάθετων μεταξύ τους και εκ των οποίων ο ένας δημιουργείται εκ νέου, ενώ ο δεύτερος προϋπάρχει φιλοξενώντας τις μορφές. Πάνω σε αυτόν και με το εργαλείο του πολλαπλασιασμού δημιουργείται το δίκτυο των στεγάστρων που ορίζει τη στεγασμένη κίνηση.
Με την τοποθέτηση υπαίθριων, ημιυπαίθριων και κλειστών χώρων δραστηριότητας ολοκληρώνεται η ανάπτυξη του δικτύου. Η στεγασμένη κίνηση διασχίζει τους κλειστούς χώρους, δημιουργώντας δύο αλληλεξαρτώμενα τμήματα διαφορετικής σημασίας και χρήσης. Ενσωματώνοντας το στέγαστρο στο κέλυφος του κλειστού χώρου επιτυγχάνεται ροή και αρμονική συναρμογή των δύο στοιχείων του δικτύου.
Οι δραστηριότητες χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες ως προς τη χρήση του: την ψυχαγωγία, τον πολιτισμό, και την άθληση. Κάθε δραστηριότητα διατηρεί την αυτονομία της, επιτυγχάνοντας όμως την αρμονική αλληλεπίδραση του συνόλου.
Τοποθετούνται δραστηριότητες που αφορούν την άθληση (όπως γήπεδα ποδοσφαίρου, volley, beach volley, basket, χώρος για ping-pong και αναρρίχηση κ.α). Η ψυχαγωγία φιλοξενείται στους χώρους για προβολή ταινιών, επιτραπέζια παιχνίδια, την παιδική χαρά, ενώ το πολιτιστικό στοιχείο εκπροσωπείται από προγράμματα εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος και τους πυρήνες εθελοντισμού και ένταξης ατόμων με ειδικές ανάγκες. Όλη η χρήση του δικτύου βασίζεται στο στοιχείο της συναναστροφής και της διάδρασης τόσο των χρηστών μεταξύ τους όσο και με το περιβάλλον.
Ο σχεδιασμός υπαίθριων διαμορφώσεων αλλά και η επιλογή της κατάλληλης φύτευσης πλαισιώνουν και ολοκληρώνουν το σύνολο της πρότασης. Η κυκλική ποδηλατική διαδρομή είναι η συνθετική απόληξη του δικτύου, η οποία τοποθετούμενη πάνω σε ψηλά μεταλλικά υποστυλώματα και περιβαλλόμενη από ψηλά πεύκα με σκοπό να δίνει την αίσθηση ότι αιωρείται, αποτελεί το φυσικό όριο προσιτό από όλο τον κόσμο.
Στοιχεία εργασίας
Τίτλος Intersecting Creativity Paths_ Δίκτυο Δραστηριοτήτων στη Β’ πλαζ Βούλας
Ίδρυμα Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Φοιτήτρια Μαριάννα Απέργη
Επιβλέπων Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος
Ημερομηνία Παρουσίασης Ιούλιος 2020
The thesis’s purpose is the creation of an activities network based on the three free surfaces, hosted on the beach, and designed by Ioannis Triantafyllidis at EOT ages. The diploma thesis by Marianna Apergi was presented in the School of Architecture, National Technical University of Athens, in July 2020, supervised by Tilemachos Andrianopoulos.
In a familiar coastal vacuum of the Saronic, the search for “a future for our past”1 begins, as the core of this thesis project. The starting point is the 2nd beach of Voula, a large space, which is markedly degraded.
1.Kontaratos Savvas, Architecture and tradition, Kastaniotis Publications, Athens 1986, p.43
EOT’s projects are characterized by coiling activities, while they are based on the Greek landscape that works as a tool of continuity from the past to the present. Architectural characteristic of the surfaces is the provocative appearance of the structure and the contrast between the extremely low height compared to the large area of the roof. Despite the disproportionate dimensions, these forms exhale elegance that proudly stands in today’s architecture.
Τhe inactive angle and the triangular shape describe the field’s morphology, and the parallel development of the axes describes the built forms. Those elements define the guidelines of the network’s design strategy.
The intervention’s aim is to restore the “dynamic totality” of the architectural creation, leaving untouched the idea of simplicity of Triantaphyllides’s design. At the same time, the revival of the once abandoned beach of Voula is achieved. The purpose of the whole network is to be appealing to all social groups and stay active all day.
The architectural vocabulary of the network is based on the development of two eccentric axes perpendicular to each other. One of them is re-created, while the second pre-exists by hosting the forms. On the second one, a network of objects is created, imitating the Triantaphyllides’s surfaces and defining the main movement structure.
The development of the network is completed by the installation of outdoor, semi-outdoor and indoor areas of activity. The movement axes cross the closed spaces, creating two independent sections of different importance and use. Harmonious connection and flow between the two cores of the network are achieved, by integrating the roof in the shell of the closed space.
Activities are divided into three use categories: entertainment, culture, and sports. Each activity maintains its autonomy but, at the same time, achieves a harmonious interaction with the whole. There are activities related to sports that revolve around open fields (football, volley, beach volley, basket), but also closed spaces for ping-pong, climbing etc. A movie theater, board game rooms and playgrounds provide entertainment while the cultural element is represented by educational, volunteering and integration programs of people with disabilities. The network’s use is based on human interaction with each other but also with the environment.
The landscape design completes the whole proposal. Α sustainable approach to natural settings is architecture’s responsibility, underlining the intrinsic qualities of both. A circular cycling route is placed on high metal pillars and surrounded by tall pines to give the feeling that it is floating. It is the synthetic network’s end and the natural limit accessible from all visitors.
Facts & Credits
Title Intersecting Creativity Paths_ Network of Activies in Voula
University National Technical University of Athens, School of Architecture
Student Marianna Apergi
Supervisor Tilemachos Andrianopoulos
Date July 2020
READ ALSO: Homo-Medicus & the City as a Hospital | Research thesis by Vicky Bali & Petrina Chronopoulou