Σκοπός της διπλωματικής εργασίας “Έτερα Υδάτινα Τοπία” είναι η κατασκευή μιας Ετεροτοπίας Τουρισμού, ενός χώρου που δημιουργεί μια ρήξη με το χωροχρόνο.
Ο χώρος αυτός, εμποτισμένος με ανοίκειες αρχιτεκτονικές ποιότητες, θα συνθέσει ένα τοπίο που μας «ανησυχεί», ικανό να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες απαιτήσεις των σύγχρονων τουριστών, προσφέροντάς τους μια ξεχωριστή και μη αναμενόμενη εμπειρία.
Αφετηρία αυτής της διπλωματικής εργασίας, αποτελεί η ερευνητική εργασία που προηγήθηκε, με τίτλο “Ετεροτοπίες Τουρισμού”.
Βασικές αναφορές αποτέλεσαν οι “Ετεροτοπίες” του Michel Foucault, το “Ανοίκειο” του Sigmund Freud και το “Αρχιτεκτονικό Ανοίκειο” του Anthony Vidler, όπως επίσης, και “Το νερό και τα όνειρα” του Gaston Bachelard.
Η περιοχή μελέτης, εντοπίζεται λίγα χιλιόμετρα μετά τα Ναυπηγεία της Ελευσίνας και αποτελεί ένα ενδιαφέρον σημείο, καθώς σε αυτήν εντοπίζονται τρία ιδιαίτερα ερείπια: μια ερειπωμένη εξοχική κατοικία κτισμένη από τον Άρη Κωνσταντινίδη το 1938, ένας εγκαταλελειμμένος γερανός της δεκαετίας του 1950 και το ναυάγιο του πλοίου Mediterranean Sky.
Η ιδιαιτερότητα αυτής της τοποθεσίας έγκειται στο γεγονός ότι τα τρία αυτά ερείπια ανήκουν σε τρεις διαφορετικές χρονικές περιόδους, συμπυκνώνοντας στο ίδιο τοπίο την πρόσφατη ιστορία της Ελευσίνας και συγκεκριμένα την περίοδο πριν τη βιομηχανική ανάπτυξη, την περίοδο της εκβιομηχάνισης και την περίοδο της αποβιομηχάνισης.
Παρατηρώντας τα τρία ερείπια σε σχέση με τη θάλασσα, θα μπορούσαμε να αντιληφθούμε μία έντονη αλλαγή στη σχέση μεταξύ ανθρώπινων κατασκευών και νερού: στην κατοικία, η θάλασσα υπάρχει ως ένα στοιχείο ενατένισης και αναψυχής.
Στο γερανό ωστόσο, το νερό αποτελεί ένα χώρο εισχώρησης των ανθρώπινων κατασκευών, ενώ στο ναυάγιο, παρατηρούμε μια κατασκευή που αποκτά πλέον χωρική σχέση με το νερό, αφήνοντας ένα έντονο αποτύπωμα τόσο στην επιφάνεια της θάλασσας, όσο και στο βυθό της.
Η πρόταση αφορά την αξιοποίηση της συγκεκριμένης τοποθεσίας και τη δημιουργία μιας διαδρομής σε αυτό το τοπίο παύσης, όπου ο χρόνος φαίνεται να έχει σταματήσει.
Αρχικά, τα τρία ερείπια διατηρούνται στο τοπίο, χωρίς καμία επέμβαση.
Πρώτη στάση αποτελεί η εγκαταλελειμμένη κατοικία, στην οποία ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να περιπλανηθεί στους υπαίθριους χώρους της και να βιώσει μια οικεία και αναμενόμενη σχέση με το νερό.
Δεύτερη στάση αποτελεί ένας νέος γερανός, μια ογκώδης κατασκευή που εισάγει μια νέα κλίμακα στο τοπίο, αναφερόμενη στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις που ανεγέρθηκαν κατά την εκβιομηχάνιση. Ο νέος γερανός συσχετίζεται οπτικά με τον εγκαταλελειμμένο γερανό, ενώ επιφάνειες νερού καλύπτουν τις δύο πλευρές του καταλήγοντας σε υπόγειες δεξαμενές και δημιουργώντας έντονο θόρυβο.
Τρίτη στάση, αποτελεί το Υποβρύχιο, το οποίο εισβάλλει στη θάλασσα ως ένα ξένο σώμα, όπως και το ναυάγιο.
Η μορφή του προκύπτει από τη σκιά του ναυαγίου, σα να βρισκόταν ήδη εκεί.
Το Υποβρύχιο θα μετατραπεί σε ένα μη συνηθισμένο χώρο πολιτισμού, με εκθεσιακό χώρο, εστιατόριο, θέατρο και θερινό κινηματογράφο, όπου ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να περπατήσει στην επιφάνειά του, αλλά και να εισέλθει στο εσωτερικό του.
Συνολικά, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ένα ασυνήθιστο τοπίο τουρισμού, στο οποίο ο επισκέπτης συναντά Έτερα Υδάτινα Τοπία, τα οποία ξεφεύγουν από τη συνηθισμένη παραθαλάσσια γεωγραφία και δημιουργούν έντονο ψυχικό βάρος.
Στο γερανό, το νερό είναι ένα ορμητικό στοιχείο, θορυβώδες, επικίνδυνο. Στο υποβρύχιο, μετατρέπεται σε κάτι μελαγχολικό και θλιβερό, σε ένα νερό σιωπηλό και σκοτεινό.
Τα υδάτινα αυτά τοπία, δημιουργούν έναν τόπο παύσης, ένα χώρο στοχασμού, ένα καταφύγιο ονειροπόλησης, στο οποίο το μάτι, δε θα δει μόνο την επιφάνεια του νερού, αλλά την ύλη του, τις σκιές του και την απομόρφωσή του.
Στοιχεία έργου:
Τίτλος: Έτερα Υδάτινα Τοπία
Φοιτήτρια: Δάφνη – Χριστίνα Παπαδοπούλου
Επιβλέπων καθηγητής: Γιάννης Αίσωπος
Πανεπιστήμιο: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών
Έτος: Ιούνιος 2017
Browse through student projects on Archisearch here.
READ ALSO: New Archaeological Museum in Rethymno | Thesis project by Athina Botonaki, Konstantinos Toulgaridis