To “ΕcstaWorld | An Interview with Nigel Coates” είναι μία αναδημοσίευση από το Milano Design Film Festival Greece (5-8 Νοεμβρίου 2020), που δημοσιεύτηκε στις 4.07.20.
Επιμέλεια περιεχομένου και συνέντευξη από την Άννη Μαρκιτάνη, διευθύντρια του Διευθύντρια του MDFF Greece & Cyprus, συνεργάτιδα του Milano Design Film Festival.
Βρείτε ολόκληρη τη συνέντυξη εδώ
Μια συνέντευξη ενός ανθρώπου με υψηλο κυρός στον τομέα του design: ο αναγνωρισμένος διεθνώς αρχιτέκτονας, σχεδιαστής προϊόντων και εσωτερικών χώρων, καθηγητής, ιδρυτής της avant – garde ομάδας ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80, Πατέρας της Αφηγηματικής Αρχιτεκτονικής, οραματιστής των Body Buildings και Cityscapes, δημιουργός του Ecstacity, υποστηρικτής του διπόλου τέχνη – αρχιτεκτονική και πολλά άλλα: Nigel Coates.
Ο Nigel Coates διερευνά τις προκλήσεις που φέρει ο ρόλος της αρχιτεκτονικής και του design σήμερα, εξετάζει τα δομικά χαρακτηριστικά μιας πόλης και ενός σπιτιού, ενώ την ίδια στιγμή μελετά και αναλύει τρόπους μιας δημιουργικής διαδικασίας σε σχέση με το πως σχετιζόμαστε και αντιλαμβανόμαστε κάθε οντότητα στο βιότοπό μας. Ένας δημιουργικός χαμαιλέοντας με προοδευτική και πειραματική διάθεση η οποία εχει συμβάλλει στη διαμόρφωση πολλών κτιρίων, εσωτερικών χώρων και εκθέσεων ανά τον κόσμο.
Κοινός παρονομαστής όλων των εγχειρημάτων του είναι η ανακάλυψη: Τόσο στο Design όσο και στην Αρχιτεκτονική δουλεύει με αλληλένδετες ιδέες, με σκοπό η μία να τροφοδοτεί την άλλη και το εκάστοτε εγχείρημα να χαρακτηρίζεται από πρωτοτυπία και εφευρετικότητα.
Σε αυτήν τη συνέντευξη, μοιράζεται τις σκέψεις και εμπειρίες του που συνδέονται με τις προκλήσεις που εμφανίζονται στο πεδίο της αρχιτεκτονικής και της διεπιστημονικότητας με τη διάθεση μιας συλλογιστικής διαδικασίας όσον αφορά τον τρόπο που βιώνουμε την καθημερινότητά στην ταχύτατα εξελισσόμενη εποχή μας. Από το “Ecstacity” cyberpunk όραμα του μέχρι το πώς η οικονομική δυσχέρεια αναδεικνύει την εφευρετικότητα, και πως η εξέλιξη της ψηφιακής πανταχού «παρουσίας» χαρακτηρίζεται απο μια τάση μας να ξεπεράσουμε την τρέχουσα κατάσταση με δημιουργικό τρόπο. Από τις επαναλαμβανόμενες αναφορές στο έργο του όταν πρόκειται για μια συνεργασία μεταξύ των σωμάτων μας και των περιβαλλόντων που δημιουργούμε για να τα προσαρμόσουμε στην εγωκεντρική κουλτούρα του «εγώ». Από το τέλος της εποχής της εφαρμοσμένης επώνυμης σχεδιαστικής γλώσσας μέχρι την έννοια ενός εναρμονισμένου, ευέλικτου και ιδιόρρυθμου σπιτιού – όπως ο χώρος ενός West End θεάτρου. Από το κόστος του ωραίου ως τη συνδυαστική εφαρμογή εκπαιδευτικών μεθόδων που βασίζονται σε εξελικτικές προσαρμογές των σπουδαστών σε κοινωνικά, πρακτικά, πνευματικά και συναισθηματικά επίπεδα, έναντι της προσκόλλησης τους σε μία αναχρονιστική διαδικασία σχεδιασμού.
Nigel Coates, Caffè Bongo, Tokyo, 1988. Graphite, acrylic and oil pastel on paper, 420 × 590 mm
Έχεις προκαλέσει την πρακτική της αρχιτεκτονικής – αλληλεπικαλύπτοντάς τη με τη μόδα, το ντιζάιν και την ιστορία των ιδεών. Πόσο πιο επίκαιρη είναι αυτή η διεπιστημονική ανάμειξη σήμερα γενικά;
Στο μυαλό μου, μία ανάμειξη είναι πιο επίκαιρη από ποτέ, γιατί αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο βιώνουμε τις ζωές μας. Στον ψηφιακό κόσμο μεταπηδούμε ανά τις πλατφόρμες συνεχώς. Μηνύματα φτάνουν από τόσες διαφορετικές εφαρμογές που απλά και μόνο το να τα βρούμε μπορεί να είναι πρόβλημα. Καταλαβαίνω την ελκυστικότητα του να σκεφτόμαστε την αρχιτεκτονική σαν μια πρακτική που ξεχωρίζει. Η ορθολογιστική θέση σχετίζεται με τη συνέχεια και την απόλυτη φύση του τύπου και της τυπολογίας. Αλλά το πώς συνθέτουμε συνεχώς είναι πιο επίκαιρο: κάθε ταξίδι κινούμενοι μέσα σε μια πόλη περιλαμβάνει το να παρατηρούμε τα σήματα, την κίνηση, τους ανθρώπους τα κτήρια. Βιώνουμε μια αλληλεπιδραστική κατάσταση, οπότε ακολούθως η αρχιτεκτονική θα έπρεπε να συγκεντρώνει τα βιώματα αντί να αυτο απομονώνεται. Δεν εννοώ ότι ένας αρχιτέκτονας θα έπρεπε να ξέρει να κόβει ένα ένδυμα διαγωνίως, αλλά τουλάχιστον να ξέρει τι σημαίνει. Τη δεκαετία του ’80 είχα εμπνευστεί από τη μόδα γιατί ήταν γρήγορη και με άμεση ανταπόκριση. Μια κολεξιόν μπορούσε να είναι ένα μανιφέστο με ευρύ πολιτισμικό αντίκτυπο, όπως για παράδειγμα η κολεξιόν Pirate της Vivienne Westwood. Με βοήθησε να γίνω αρχιτέκτονας-πειρατής!
03-Nigel Coates, Guide to Ecstacity, Laurence King, London, 2003
Όταν μιλάμε για την πόλη ως οργανισμό με τις δικές του αφηγήσεις, θα ήταν/θα μπορούσε να είναι ένα «νέο φως» για τα ερευνητικά σου έργα, όπως το “Ecstacity” [Εκσταπόλη];
To κυβερνοπάνκ όραμα του “Ecstacity” έχει βασικά πραματοποιηθεί. Το ζούμε. Απ’όταν αρχικά εξερεύνησα την ιδέα στις αρχές του 1990, το έργο έχει εκτυλιχθεί πάνω στους δύο βασικούς του άξονες, εξελισσόμενο σε όλο και πιο επίκαιρο. O πρώτος είναι το ιδεώδες μιας πόλης με μια μεγαλοποιημένη πολιτισμική μίξη: στο έργο, ένα μείγμα επτά πόλεων χαρακτηρίζει την παγκοσμιοποιημένη πόλη που γνωρίζουμε όλοι. Η δεύτερη αρχή ενστερνίζεται την απόλαυση ως συστατικό της αστικής ζωής, και πώς ένας αρχιτέκτονας ή ένας πολεοδόμος μπορεί να την συμπεριλάβει στην αντίληψή του για το πώς δουλεύουν οι πόλεις οργανικά. Παράλληλα με την συνδεσιμότητα και την αφηγηματική εμπειρία εργασίας και αναψυχής, αυτές οι βάσεις συνεχίζουν να ισχύουν όσο ποτέ, πέρα από τον εξαιρετισμό της μεγαλούπολης. Τα οφέλη της απόλαυσης δεν θα περιοριστούν στην πόλη. Θα μπορέσεις να τα κυνηγήσεις οπουδήποτε και παντού. Αντί για “Ecstacity”, θα έπρεπε να μιλάω για “Ecstaworld” [Εκστακόσμο].
Nigel Coates, Picaresque, ‘Kama, Sex and Design’, Triennale di Milano, 2012
Είναι αυτή η στιγμή και μια φάση «ώσμωσης» ανάμεσα στο χώρο του Εγώ και το Εμείς;
Ποτέ στην ιστορία μας δεν έχουμε βιώσει μια πιο δριμεία απειλή για τον πολιτισμό μας όσο σήμερα. Στο παρελθόν, έχουν υπάρξει πολλοί Εγώ πολιτισμοί στην κορυφή, οι Νέρωνες και οι Λουδοβίκοι του παρελθόντος. Η διάσταση του Εγώ έχει αναπτυχθεί σταδιακά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο σημείο που τώρα η καταναλωτική κουλτούρα εξισώνεται με το δικαίωμα του Εγώ. Αλλά υπάρχουν και πολλά διαφορετικά Εγώ. Υπάρχει μια οικεία πλευρά του Εγώ, αυτό που ο Φρόιντ ονόμαζε το Αυτό: ο οικείος, ενστικτώδης εαυτός, που περιορίζεται (ελπίζουμε) από την ηθικολογική ψυχή: το υπερεγώ. Η εγωκεντρική Εγώ κουλτούρα έχει αναπτυχθεί σε βάρος των άλλων δύο – του Αυτoύ και του Υπερεγώ. Ωστόσο, οι νέοι αρχιτέκτονες έχουν το πάθος να συμβάλουν σε έναν καλύτερο κόσμο, κάτι που φαίνεται από τα αμέτρητα φοιτητικά έργα που εστιάζουν στους άστεγους, τους πρόσφυγες, την υπερθέρμανση του πλανήτη. Οι όροι αντιστρέφονται αργότερα: όταν έρθει ένας πλούσιος πελάτης, έρχεται ο συμβιβασμός.
Nigel Coates, Coates Apartment, Glendower Place, London, 2016
Τι σημαίνει για εσένα σπίτι; Το εσωτερικό του προσωπικού μας χώρου είναι μια έκφραση ενός κλειστού κόσμου όπου η αισθητική, η λειτουργική, η διαπροσωπική και ακόμη και η συναισθηματική επιτελεστικότητα χρειάζεται να «κατοικούν» αρμονικά;
Η επιτελεστικότητα του εσωτερικού είναι ένα από τα αγαπημένα μου θέματα. Μπορεί να θεωρούμε το σπίτι ως μια εξαίρεση από την επιτελεστικότητα, αλλά στην πραγματικότητα, είναι τόσο ανοιχτό στο παραστατικό στοιχείο όσο ένα θέατρο στο West End. Απλά η παράσταση είναι σε μικρο-κλίμακα και απευθύνεται μόνο στον αναφερόμενο ένοικο, και την οικογένεια και τους φίλους του. Καταρχάς, το σπίτι πρέπει να είναι άνετο και εύπλαστο, αλλά χρειάζεται και να ανταποκρίνεται σε εμάς. Η τηλεόραση και ο υπολογιστής φέρνουν ενημέρωση και διασκέδαση στο σπίτι, αλλά ο τρόπος που είναι σχεδιασμένος ο χώρος πρέπει να αποτελεί παράγοντα και για τα δύο. Οι χώροι και τα έπιπλα μαζί ορίζουν το τοπίο της καθημερινής ζωής και θα πρέπει να συνομιλούν συνεχώς μαζί μας. Το σπίτι θα έπρεπε να κάνει ερωτήσεις. Γιατί δεν έρχεσαι να φας εδώ; Δεν δοκιμάζεις να κοιμηθείς εδώ; Μήπως να διάβαζες ένα βιβλίο εδώ; Το τέλειο σπίτι για μένα συνέχεια αλλάζει ελαφρώς με το χρόνο, σύμφωνα με τον καιρό, τη διάθεσή μου, ποιος είναι μαζί μου. Το “House for a Whistleblower” [Σπίτι για έναν Πληροφοριοδότη] είναι μια τέτοια άσκηση, σχεδόν σαν τροχόσπιτο, όπου λόγω χώρου, κάθε στοιχείο έχει διπλή χρήση. Αλλά λίγος παραπάνω χώρος μπορεί να προσαρμοστεί σύμφωνα με μια ποικιλία αλληλοδιασταυρωνόμενων σεναρίων που μπορούν να αναπαρασταθούν σύμφωνα με τις συνθήκες.
Nigel Coates, Body Zone, London, 2010
Μίλησες σχετικά με την μεταφορά την έννοιας του σώματος στην αρχιτεκτονική. Πώς μπορείς να εξηγήσεις την διασύνδεση της σωματικής κίνησης και του χώρου; Πώς θα μπορούσε αυτή η σωματική μεταφορά της αρχιτεκτονικής να μας βοηθήσει να επαναδιατυπώσουμε τον τρόπο με τον οποίο αξιολογούμε κτήρια;
Δεν αναφέρομαι στο φάντασμα στην μηχανή, αλλά στην καλοήθη συνεργασία ανάμεσα στα ίδια μας τα σώματα και τα περιβάλλοντα που δημιουργούμε για να τα ικανοποιήσουμε. Κάθε κτίριο διαθέτει το ίχνος του σώματος – στο σχεδιασμό του, στις πόρτες και τα παράθυρά του. Αλλά αν πάμε πιο μακριά, αν του δώσουμε προτεραιότητα, το σώμα μπορεί να καθοδηγήσει το πώς εκφράζεται ο χώρος. Αυτός είναι ο λόγος που ενδιαφέρομαι για κάποια είδη κτιρίων, όπου το σώμα είναι βασικό στοιχείο όπως τα κλαμπ ή τα στάδια. Αντιστρόφως, το σώμα μπορεί να επηρεάσει το πως συλλαμβάνουμε τον χώρο – φανταζόμενοι την εμπειρία της κίνησης σε αυτό ως βασικό μέρος της σχεδιαστικής διαδικασίας. Το ντιζάιν είναι σαν την σκηνοθεσία μιας ταινίας: χρειάζεται έναν πρωταγωνιστή να πει μια ιστορία. Γι’αυτό υπάρχει ένας ηθοποιός στο έργο Whistleblower.
__________________________________________________________________________________
Content Curation and Interview by Annie Markitanis, Director of MDFF Greece & Cyprus, Partner of the Milano Design Film Festival.
Coates has challenged and questioned the meaings of the role of architecture and design, the structural identity of a city, and a home, while concurrently bringing forth an atful manner that introduces a new way to relate and perceive the physical entities in our habitat. He is a creative chameleion with a progressive and experimental futre-driven attitude; his original narratives have translated into many buildings, interios and exhibitions around the world.
The sense of discovery is a common denominator within all fields where Coates operates; Deisgn & Architucture works in an endless spiraling flow of ideas with each new idea containings the germ of the next one, whilst every project both originates and excavates.
Nigel Coates, Voxtacity, Entrance Zone, Vauxhall Gardens, London 2017
In this Interview, Nigel Coates share his thoughts and experineces spanning from challenging the practice of architecture and the importance ofa disciplinary crossover as a reflection of how we live to the notion of change within our fast- changing era. From the relevance of Ectacity’s cyber-punk vision in our lives to how economic hardship can lead to invention, and the evolution of the “digital ubiquity” accompanied by the creative attempt to make things out of it. From the recurrent references in his work when it comes to a partnership between our own bodies and the enviroments that we create to accommodate them to our egocentric “me” culture. From the death of the era applied branded design language to the meaning of a flexible, inquisitive home- a space open to a performance as a West End theater. From the cost of Beaty to a mix of education methods and the importance of students engaging with social evolution to broaden therir practical, intellectual, and emotional minddest versus sticking to a tick-box design process.
Nigel Coates, 2020
You have challenged the practice of architecture – overlapping it with fashion, design, and the history of ideas. How much more relevant is this disciplinary crossover today in general?
In my mind, a crossover is more relevant than ever, because that’s how we live our lives. In the digital world, we multi-platform all the time. Messages arrive on so many different apps that just finding them can be a problem. I understand the appeal of thinking about architecture as a practice apart; the rationalist position is about the constancy and absolute nature of type and typology. But how we synthesize constantly is more relevant: any journey moving through a city involves observing signs, traffic, people, and buildings. We’re experiencing an interactive condition, so it follows that architecture should aggregate experiences rather than partition itself off. I’m not suggesting an architect should know how to cut a garment on the bias, but at least know what that means. In the 80s, I was inspired by fashion because it was fast and responsive; a collection could be a manifesto with broad cultural implications, like say Vivienne Westwood’s Pirate collection. It helped me become a pirate architect!
Content Curation, and Interview, by Annie Markitanis, Director of MDFF Greece & Cyprus, Partner of the Milano Design Film Festival.
Find the whole interview here
READ ALSO: Tagoo Black: a hotel renovation in Mykonos, Cyclades by Mado Samiou Architecture