The Gallaria complex is located by the seaside, in the old train gallery, beneath the byzantine castle of Platamon, an area that counts more than a thousand years of history.
The architectural intervention by online design architecture & lighting involves the following three areas, all representative example of the Modern Industrial Architecture, which are considered monuments by the government:
- The Gallery, the open arched tunnel in the northern part of the railroad line which was built in 1916 AD by the French,
- The Tower which was built in1945 AD during World War II by the Germans to control the specific railway passage and
- The open space around the gallery
The inspiration for the architectural proposal came from the train itself, its constant movement and its construction materials; steel and wood. The idea was to allow the monument with the stone walls and the old steel rails to communicate its own history through permanent exhibitions which take place in the tunnel.
In the main space of the gallery four custom-made, metal-framed structures like old commercial wagons of the past century are situated on the existing old train rails. These wagons operate as bars, storage space and toilets. In order to protect the old rails, a new elevated wooden floor has been created. These rails are revealed through gaps on the wooden floor, discreetly lit.
The views through the existing windows to the sea and sky, solidify the uniqueness of the experience.
Emphasis has also been given on the industrial character of the monument by selecting dark grey steel casing in all the arched openings, steel custom-made furniture and light fixtures. On the stone wall of the tunnel, the history of the gallery unfolds via old photos and plans of the space as well as the surrounding historic area. The path leading to the old train station, at the edge of the complex, has remained intact and is still accessible to all hikers and horse riders.
The tower has been preserved and has been framed externally with plants. The texture of the stone has been highlighted with the use of recessed luminaires that have been placed all around its external walls. Internally, two exhibitions platforms in different levels have been formed upon a self-turning metal frame that does not add any load to the structure of the tower.
The exterior space has been landscaped in order to preserve the natural beauty as well as cater to the functional needs of the cafe. The coating materials have been selected in terms of the style of the place, its color and texture. Some of the gestures include the use of sarzanet walls, stamped concrete river-pebble floors, soft steps, indigenous plants and subtle lighting.
The Gallaria complex contributes significantly to the overhaul of the cultural and tourist activities of the area, bringing back to life the monument’s past glory.
Facts & Credits
Architects: online design architecture & lighting
Team: Nikolaos Fotas, Eva Mamouri, Katerina Voyatzi
Structural: Georgios Kalyvas
E / M:Michalis Mpoumpoulentras
Photography: Nikos Vavdinoudis – Christos Dimitriou / studiovd.gr
Gallaria: Μια παλιά γαλαρία τρένων ενός αιώνα ‘’μεταμορφώνεται’’ σε χώρο πολιτισμού και αναψυχής
Ο πολυχώρος Gallaria βρίσκεται σε ένα μαγευτικό, παραθαλάσσιο τοπίο με πλούσια βλάστηση στην παλιά γαλαρία των τρένων, κάτω από το βυζαντινό κάστρο του Πλαταμώνα, μία περιοχή με ιστορία χιλιάδων χρόνων.
Η αρχιτεκτονική επέμβαση αφορά στη γαλαρία-στο ανοιχτό με αψίδες βόρειο τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής μέχρι το σημείο που αρχίζει το τούνελ, στον Πύργο-Πυροβολείο καθώς και στον ανοιχτό χώρο γύρω από αυτήν. Η γραμμή, ο πύργος, η γαλαρία αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα Νεώτερης Βιομηχανικής Αρχιτεκτονικής, χαρακτηρίζονται ως μνημεία σύμφωνα με το Φ.Ε.Κ. 358/Β΄/21-3-2005 και προστατεύονται από την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Κεντρικής Μακεδονίας καθώς και από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πιερίας.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ
Η γαλαρία της σιδηροδρομικής γραμμής κατασκευάστηκε από γαλλική εταιρεία το 1916 μ.Χ. με σκοπό να συνενώσει την απελευθερωμένη Μακεδονία με την υπόλοιπη Ελλάδα. Το τρένο ήταν ο μόνος τρόπος σύνδεσης της Κεντρικής Ελλάδας με την υπόλοιπη Ευρώπη άρα και μετακίνησης πληθυσμών και εμπορευμάτων, καθώς το οδικό δίκτυο ήταν ανύπαρκτο. Στη συνέχεια, το 1940 μ.Χ. κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κατασκευάστηκε το πυροβολείο-πύργος μπροστά από την γαλαρία για να ελέγχει το εξαιρετικά στρατηγικής σημασίας πέρασμα. Γαλαρία και πύργος αγκάλιαζαν την θάλασσα σε μία απίστευτης ομορφιάς τοποθεσία και συντρόφευαν τους ταξιδιώτες του τρένου ως το 2004 μ. Χ. όπου και εγκαταλείφθηκε λόγω της Νέας Σιδηροδρομικής Γραμμής και του τούνελ του Πλαταμώνα που κατασκευάστηκαν.
ΠΡΟΤΑΣΗ – ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
Έμπνευση για τον σχεδιασμό του Gallaria αποτελεί η αύρα του χώρου, ο ήχος του τρένου, η αμαξοστοιχία, οι μαυρισμένοι τοίχοι, η κίνηση των βαγονιών. Η μελέτη επικεντρώνεται στην αφήγηση της ιστορίας του μνημείου μέσω μιας έκθεσης που φιλοξενείται ανάμεσα σε βαγόνια που ουσιαστικά ‘’σύρονται’’ στις υπάρχουσες γραμμές καθιστώντας έτσι την αρχιτεκτονική επέμβαση ανά πάσα στιγμή αναστρέψιμη.
Με αυτόν τρόπο στο εσωτερικό της γαλαρίας προκύπτουν τέσσερεις (4) κατασκευές που θυμίζουν εμπορικά βαγόνια τρένου του περασμένου αιώνα, με μεταλλικό σκελετό και επενδυμένα με ξύλο, εδραιωμένα στις υπάρχουσες σιδερένιες ράγες φιλοξενώντας τις χρήσεις των BAR, των βοηθητικών χώρων και των WC.
Για την προστασία των παλιών σιδερένιων γραμμών δημιουργείται ένα υπερυψωμένο δάπεδο, στηριζόμενο σε μεταλλικό σκελετό, το οποίο σημειακά γίνεται γυάλινο για την θέαση τους με διακριτικό φωτισμό. Στον πέτρινο τοίχο της σήραγγας ξεδιπλώνεται μόνιμα η φωτογραφική ιστορία του μνημείου, των τρένων, του ΟΣΕ και της γύρω περιοχής με αποτέλεσμα ο χώρος να μεταμορφώνεται σε χώρο πολιτισμού και αναψυχής.
Οι αρχιτέκτονες σχεδίασαν βιτρίνες στο ξύλινο δάπεδο, που προβάλλουν τις παλιές ράγες τρένου μέσω διακριτικού φωτισμού.
Ταυτόχρονα, δίνεται έμφαση στον βιομηχανικό χαρακτήρα του μνημείου με την επιλογή σιδερένιων κουφωμάτων, στο γκρι χρώμα του γραφίτη, σε όλα τα αψιδωτά ανοίγματα που ανοίγουν με κατασκευές υαλοκουρτινών, αφήνοντας το μνημείο ανοιχτό στο μεγαλύτερο κομμάτι του.
Σημειώνεται, επίσης, ότι μεγάλο μέρος των κατασκευών που αφορούν σε έπιπλα και φωτιστικά έγιναν αποκλειστικά από τους μελετητές με σκοπό τον σεβασμό της αυθεντικότητας του μνημείου. Το τέλος της γαλαρίας οδηγεί στην αρχή του σκοτεινού τμήματος του τούνελ, όπου και αφήνεται είσοδος για ελεύθερη πρόσβαση περιπατητών μέχρι και τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό του Πλαταμώνα, μία διαδρομή που για χρόνια μαγεύει τους επισκέπτες.
Ο πύργος συντηρείται, εξωτερικά πλαισιώνεται από χώρους πρασίνου και αναδεικνύεται το ανάγλυφο της πέτρας του μέσω νυχτερινού φωτισμού. Εσωτερικά δημιουργούνται δύο εκθεσιακοί χώροι σε διάταξη Π πάνω σε μια αυτοφερόμενη μεταλλική κατασκευή, η οποία δεν επιβαρύνει τον φέροντα οργανισμό του πύργου. Οι οπτικές φυγές μέσω των υπαρχόντων ανοιγμάτων προς τη θάλασσα και μέσω skylight προς τον ουρανό καθιστούν την εμπειρία επίσκεψης της έκθεσης μοναδική.
Ο εξωτερικός χώρος διαμορφώνεται τόσο για την εξυπηρέτηση των λειτουργικών αναγκών όσο και για την διατήρηση του φυσικού κάλλους. Τα υλικά επίστρωσης επιλέγονται με βάση το ύφος του χώρου, το χρώμα, και την υφή. Τοίχοι με σαρζανέτ, βοτσαλωτά χυτά δάπεδα, ήπιες βαθμίδες, φυτά που φύονται στην γύρω περιοχή και διακριτικός φωτισμός συντελούν στην προσπάθεια ανάδειξης του γενικού τοπίου χωρίς δραματικές χειρονομίες που θα αλλοίωναν τον χαρακτήρα του.
Ο πολυχώρος Gallaria συμβάλλει μοναδικά στην αναβάθμιση της πολιτιστικής και τουριστικής δράσης της Πιερίας ξαναζωντανεύοντας ταυτόχρονα την παλιά αίγλη του μνημείου.
Σχέδια έργου/ Plans
Στοιχεία Έργου
Αρχιτεκτονική μελέτη – κατασκευη: online design architecture & lighting / Xρήστος Νταούκας- Γκαρρόνε, Ζωή Μπάμπου
Συνεργάτες – ομάδα σχεδιασμού:
Νικόλαος Φώτας – πολιτικός μηχανικός
Εύα Μαμούρη – αρχιτέκτων μηχανικός-μουσειολόγος
Κατερίνα Βογιατζή – interior designer
Στατική Μελέτη: Γεώργιος Καλύβας
Η/Μ Μελέτη: Μιχάλης Μπουμπουλέντρας
Φωτογραφίες: Nikos Vavdinoudis – Christos Dimitriou / studiovd.gr
Προμηθευτές
Δάπεδα – επιστρώσεις: ΒΑΣΣΟΣ ΓΡ.& ΕΥΑΓ. ΞΥΛΕΙΑ (Πιερία), ΚΥΡΜΑΝΙΔΗΣ ΞΥΛΕΜΠΟΡΕΙΑ (Κατερίνη)
Μονωτικά υλικά: KERAKOLL
Επιχρίσματα – βαφές – κόλλες: VITEX
Κουφώματα: Metal Design (Κατερίνη)
Μπάνιο: ΣΤΑΘΗΣ Ceramica
Κουζίνα: M EQUIP (Κατερίνη)
Ηλεκτρισμός – Φωτισμός: Αναστασιάδης φωτιστικά (Κατερίνη)
Εσωτερικοί χώροι – εξοπλισμός: MEXIL
Εξωτερικοί χώροι – φωτά- διαμορφώσεις: Φυτώρια Μανώσης-Τσακιρίδης (Κατερίνη)
READ ALSO: Room with a view | Architectural Bureau 3 - Nikoletta Dritsa & Christina Plaini