Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο κέντρο της Αθήνας τον Δεκέμβριο του 1976. Σε ηλικία 17 ετών έφυγα για την Μεγάλη Βρετανία απ’ όπου και διαμένω για ένα μέρος του έτους.
+D: Υπάρχουν “εικόνες” που σας έχουν σημαδέψει από την παιδική σας ηλικία;
Από την παιδική μου ηλικία θυμάμαι τα χρώματα της Ελλάδας και το παιχνίδι του φωτός με τις έντονες σκιές, τον απογευματινό ήλιο του Ιουλίου, όπου τα κεριά λιώνουν στα κηροπήγιά τους και έξω φυσάει ο Λίβας. Το πορτοκαλί χρώμα στο φώς που τόσο λείπει από τις βόρειες χώρες. Θυμάμαι εκεινη την υπέροχη μουσική που ακούω ακόμα και σήμερα όταν γύρω μου υπάρχει σιωπή.
+D: Τι σπουδές κάνατε και τι θεωρείτε ότι σας προσέφεραν;
Σπούδασα μουσική για περίπου 10 χρόνια στην Ελλάδα, Εικονογράφηση και Εικαστική Επικοινωνία στο University for the Creative Arts, το Kingston University και το Royal College of Art. Το πολυτιμότερο δώρο που μου δόθηκε κατά τη διάρκει των σπουδών, μετά και από έντονη προσωπική εργασία, ειναι μια σχολή μεθοδολογίας που μπορει να εφαρμοστεί στη επιλυση διαφόρων προβλημάτων.
Οι σπουδές επιταχύνουν την εξέλιξη του δημιουργού στα εικαστικά, αλλά το μεγαλύτερο σχολείο είναι η εφαρμοσμένη εργασία και όχι η θεωρητική. Τα μαθήματα της ζωής μας μπορούμε να τα αντλησουμε απο παντού. Μόνο από τα καρπούς μπορούμε τελικά ν’ αξιολογήσουμε το αποτέλεσμα της εργασίας μας.
+D: Την Εικαστική Επικοινωνία την επιλέξατε ή προέκυψε σαν βιοποριστική επιλογή ενός εικαστικού καλλιτέχνη; Ποια οι πρώτη σας δουλειά, πώς προέκυψε και ποια η πιο αγαπημένη;
Στη δική μου περίπτωση το επάγγελμα με επέλεξε, δεν το επέλεξα. Πέρασα αρκετά χρόνια μελετώντας μουσική αλλά τελικά με κέρδισε η Εικαστική Επικοινωνία. Η πορεία μου σε αυτό το χώρο ξεκίνησε ουσιαστικά το 1993. Η πρώτη μου δουλειά ήταν το “15 εκατομμύρια για ένα φάντασμα” του Jean Francois Menard στις εκδόσεις Καστανιώτη το 1996. Θα έλεγα πως αγαπάω όλες μου τις δουλείες το ίδιο, δεν ξεχωρίζω. Η καλή δουλειά είναι κυρίως θέμα αρμονικής συνεργασίας μέσα σε μια ομάδα, δεν είναι προσωπικό ζήτημα.
+D: Θεωρείτε την επαγγελματική σας πορεία εύκολη ή χρειάστηκε να αγωνιστείτε πολύ μέχρι να αρχίσουν να κυλούν τα πράγματα;
Εξαρτάται πως εννοεί κανείς τον αγώνα. Επαγγελματικά η αρχή έγινε παράλληλα με την αρχή των σπουδών μου και αυτό είναι πολύ βασικό. Δεν πρέπει να περιμένουν οι φοιτητές την αποφοίτηση για να εργαστούν. Πρέπει κατά τη διάρκεια των σπουδών τους να ερευνούνε το χώρο στον οποίοι φιλοδοξούν να ανήκουνε, όποιος και να είναι αυτός.
Τα πιο ισχυρά όπλα της επιτυχίας κάθε επαγγελματία είναι η ειλικρίνεια, η συνέπεια και η συνεργασιμότητα. Καθώς το επιχειρησιακό περιβάλλον στις μέρες μας αλλάζει με ταχύτερους ρυθμους, πρέπει να ειμαστε ετοιμοι να εστερνιστούμε με διάκριση, τυχόν αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο δουλέυαμε μέχρι χθές.
Οι σχέση μου με τους όλους τους χώρους είναι πολύ καλή. Δεν ξεχωρίζω χώρους αλλά προσπαθώ να δώσω σε κάθε δουλειά τον καλύτερό μου εαυτό. Το πώς ο κάθε χώρος θα έπρεπε να λειτουργεί κάτω από ιδανικές συνθήκες αποτελεί μια τελείως ξεχωριστή συζήτηση.
Δεν υπάρχουν καλοί και κακοί πελάτες. Υπάρχουν καλοί και κακοί επαγγελματίες. Ίσως ο τρόπος που εμείς χειριζόμαστε τους πελάτες μας, να έχει μεγαλύτερη σημασία. Με το πελάτη πρέπει να αναπτυχθεί μια άκρως επαγγελματική σχέση συνεργασίας που δεν βασίζεται σε κάποιας μορφής ιεραρχίας αλλά αμοιβαίας κατανόησης. Ο ειλικρινής διάλογος με τον πελάτη είναι αυτός που μπορεί να αποφέρει το βέλτιστο αποτέλεσμα και για τις δύο πλευρές.
+D: Πώς προσεγγίζετε τα κείμενα που εικονογραφείτε, τα διαβάζετε προσεκτικά, επιδιώκετε κάποια επαφή με το συγγραφέα;
Πολύ ενδιαφέρουσα και επίκαιρη ερώτηση ! Τα βιβλία που εικονογραφώ τα διαβάζω προσεκτικά, καθώς τα εικαστικά “κρύβονται” μέσα στο κείμενο. Η επαφή με τον συγγραφέα δεν είναι πάντα εφικτή. Αυτό που εξυψώνει ή βλάπτει ένα εικαστικό είναι η καλλιτεχνική επιμέλεια που κρίνει αυτό που τελικά θα δημοσιευτεί. Τυγχάνει να έχω υπέροχους και ικανότατους συνεργάτες.
+D: Πώς γεννιούνται οι εικόνες μέσα σας, έχετε εντοπίσει τη διαδικασία; Τι κάνετε όταν δυσκολεύεστε, από πού αντλείτε έμπνευση;
Οι εικόνες γεννιούνται από μια πολύ συγκεκριμένη διεργασία που λέγεται έρευνα. Η γνώση του θέματος σε συνδυασμό με την εννοιολογική ανάλυση του συμβολισμού που υπάρχει σε κάθε δουλειά, αποτελούν τα θεμέλια της εργασίας. Σε αυτό ακριβώς το σημείο βοηθάνε οι σπουδές και η εμπειρίες της ζωής μας.
Όσον αφορά την έμπνευση είναι το 10% (κατά το 10% inspiration – 90% perspiration). Η τριβή με την εργασία είναι αυτή η οποία δημιουργεί την ευχέρεια στον ταχύτερο χειρισμό των εννοιών στη δουλειά μας, και την διάκριση, στη καταλληλότερη επιλογή των διαφόρων μορφών επικοινωνίας
Το ζητούμενο κάθε φορά, είναι πώς μέσω των ιδεών δημιουργούμε έννοιες και εικαστικά, χωρίς να επαναλαμβάνουμε εξολοκλήρου λύσεις πού είτε έχουμε κάνει στο παρελθόν εμείς ή άλλοι συνάδελφοι. Γιατί ο κύκλος που θα σχεδιάσουμε όλοι μας εδώ στο Illustrator, θα είναι ακριβώς ο ίδιος. Τέλειος από κάθε άποψη. Αυτή όμως η ομοιότητα έχει πλέον εισχωρήσει και σε ποίο σημαντικές πλευρές της δουλειάς μας, με αποτέλεσμα να βλέπουμε γύρω μας να επαναλαμβάνεται ο ίδιος κύκλος, το ίδιο τετράγωνο.
Επειδή η δυνατότητες που μας παρέχει σήμερα η τεχνολογία είναι αυξημένες, απαιτείται από το δημιουργό μια πιο υπεύθυνη επιλογή ανάμεσα τους. Το Illustrator πρωτοβγήκε το 1985 και το Photoshop το 1987. Η τεχνολογία που χρησιμοποιούμε καθημερινά στο Illustrator ανακαλύφθηκε από ένα Γάλλο μαθηματικό, τον Pierre Bezier, μηχανικό της εταιρεία αυτοκινήτων Renault από το 1933 και για 42 χρόνια. To 1968 τελειοποίησε την καμπύλη Bezier, περιγράφοντας οποιασδήποτε καμπύλη από 4 σημεία δημιουργώντας τα διανυσματικά γραφικά που χρησιμοποιούμε ως σήμερα.
Βλέπουμε λοιπόν, πως το περιβάλλον του ηλεκτρονικού υπολογιστή, μας επιβάλλει μία μετάλλαξη του πραγματικού περιβάλλοντος. Είναι καιρός λοιπόν να ανακαλύψουμε πιο δημιουργικές χρήσεις για την εκπληκτική τεχνολογία πoυ διαθέτουμε.
Στην εικονογράφηση, αν έχει συλληφθεί και σχεδιαστεί η βασική σύνθεση σε μολύβι η υπόλοιπη διαδικασία έχει σχεδόν ολοκληρωθεί το έργο καθώς στοιχεία της σύνθεσης όπως είναι το χρώμα αποτελούν περισσότερο ή λιγότερο προσωπικό ζήτημα . Τα ισχυρότερα σχεδιαστικά όπλα είναι το μολύβι και το χαρτί. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής είναι αυτό ακριβώς που υπονοεί η λέξη, δεν δημιουργεί την ιδέα, απλά μπορεί να υλοποιήσει κάποια κομμάτια της, με μεγαλύτερη ταχύτητα. Και αυτό ακριβώς είναι το σημείο που δεν έχουμε συνειδητοποιήσει. Η ταχύτητα της εκτέλεσης έχει αυξηθεί δραματικά, η ταχύτητα όμως της σύλληψης της ιδέας, έχει παραμείνει σταθερή ανάμεσα στους αιώνες.
Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζει η δημιουργική μουντζούρα, το δημιουργικό ατύχημα που συμβαίνει μερικές φορές πάνω στο χαρτί καθώς σχεδιάζουμε. Προφανώς, μια πρωτότυπη ιδέα δεν είναι αποτέλεσμα ατυχήματος, ούτε αναπτύσσεται μόνο από εξωτερικά ερεθίσματα αλλά από το ίδιο μας το είναι. Ο πιο γόνιμος χρόνος που θα δαπανήσουμε για μια δουλεία, είναι χρόνος διαλογισμού στο χαρτί. Οι συσχετισμοί που προκαλεί καθώς σχεδιάζουμε, ένα φαινομενικά άγνωστο σχήμα, πυροδοτούν μια σειρά από αλυσιδωτές σκέψεις που μας καθοδηγούν στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Πρόκειται για μια συνεργασία, μεταξύ της καρδιάς, το χεριού, και του ματιού του νου μας. Η καρδιά για να αισθάνεται, το μάτι του νου να βλέπει πέρα την καθημερινότητα και το χέρι να εκτελεί με πιστότητα, αυτά που δημιουργούν τ’ άλλα δύο. Είναι σημαντικό οι αναζήτηση αυτή να συνδυάζεται και από έρευνα επεκτείνοντας τις γνώσεις μας στο ζητούμενο θέμα.
Η δημιουργική μουντζούρα είναι μία αμφισβήτηση των ίδιων μας των απόψεων, σε ο,τι αφορά τις μεθόδους και την προκαθορισμένη εμπειρία που φέρνουμε σε κάθε δουλειά. Αποσυνθέτουμε το ζητούμενο και το επανασυναρμολογούμε, έχοντας ανακαλύψει ότι η αρχική μας άποψη, ήταν μια ψευδαίσθηση, καθώς τις περισσότερες φορές, η πρωτότυπη ιδέα βρίσκεται εκεί που δεν περιμέναμε ποτέ να τη βρούμε. Ακριβώς μπροστά μας.
+D: Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος της εικονογράφησης σε ένα κείμενο; Λένε ότι μέρος της γοητείας της εικονογράφησης είναι το “παιχνίδι” με τα μεγέθη και τις αναλογίες. Πώς το σχολιάζετε αυτό και σε ποιο βαθμό σας αγγίζει;
Τα πρώτα εικονογραφημένα κείμενα λεγόντουσαν “illuminated manuscripts” δηλαδή πεφωτισμένα κείμενα. Νομίζω πως αυτό το γεγονός αποτελεί μια ενδιαφέρουσα ένδειξη για τον ρόλο της εικονογράφησης σε ένα κείμενο. Όσον αφορά τα περιοδικά/εφημερίδες η εικονογράφηση φιλοδοξεί να συνοψίσει εικαστικά το νόημα του κειμένου και να αυξήσει τις πιθανότητες ενδεχομένως να διαβαστεί το άρθρο από περισσότερους αναγνώστες. Στην περίπτωση του εξωφύλλου του βιβλίου, περιοδικού αλλά και στην διαφήμιση πέρα από την ευχαρίστηση που λαμβάνει ο θεατής και ο δημιουργός, στοχεύουμε στην αύξηση της ευχαρήστησης της καταναλωτικής εμπειρίας.
Στις μέρες μας, το εικονογραφημένο κείμενο έχει περιοριστεί στην εικονογράφηση άρθρου σε περιοδικό ή εφημερίδα, και στα παιδικά βιβλία. Μέχρι περίπου και το 1950 υπήρχαν και εικονογραφημένα βιβλία για ενήλικες, με το οποίο ασχολείται ακόμα μόνο ένας εκδοτικός οίκος στην Αγγλία (The Folio Society). Θα είχε ενδιαφέρον να επανιδρυθεί αυτός ο θεσμός.
Το παιχνίδι με τα μεγέθη και της αναλογίες έχει πάντα εξαιρετικό ενδιαφέρον, εφόσον βέβαια αυτό γίνεται για να υπηρετήσει το μήνυμα του εικαστικού και δεν αποτελεί διακοσμητικό στοιχείο
+D: Παρατήρησα ότι πολλές εικόνες σας δίνουν μια ποιητική διάσταση σε πράγματα καθημερινά και τετριμμένα. Είναι κάτι που κάνετε ενσυνείδητα και πώς μπαίνετε σε μια τέτοια ατμόσφαιρα ζώντας σε μια “πεζή” πόλη όπως είναι η Αθήνα;
Πολύ εύστοχη παρατήρηση ! Αυτός ακριβώς είναι ο ρόλος της εικαστικής επικοινωνίας. Να ανατρέπει αυτό που εμείς βλέπουμε ως γνώριμο, και να φωτίζει εκ νέου, φαινομενικά οικίες καταστάσεις. Έχουμε την δυνατότητα να αποθηκεύουμε ολόκληρες εγκυκλοπαίδειες σε ένα στικάκι USB, όμως η δική μας μνήμη σβήνεται και ξαναγράφεται από την υπερβολική ποσότητα εικόνων και ήχων που δεχόμαστε ως εντυπώσεις καθημερινά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αγνοούμε και να απορρίπτουμε αυτόματα ένα μεγάλο ποσοστό από αυτά τα ερεθίσματα χωρίς να εξετάζουμε προσεκτικότερα το μήνυμα που ενδεχομένως να εμπεριέχουν. Έχουμε ευθύνη, να μειώσουμε αυτή την υπερκατανάλωση, ενδεχομένως αλλοιώνοντας τη ποσότητα, την ποιότητα και το περιεχόμενο αυτών. Ζούμε σε μια φούσκα φαινομενικής ασφάλειας και ευδαιμονίας. Πρέπει να σπάσουμε αυτή τη φούσκα, για να δούμε πραγματικά τι μπορούμε να κάνουμε.
Η Αθήνα είναι για εμένα μια εξαιρετικά ποιητική πόλη. Είναι αυτό που εμείς θέλουμε να δούμε κάθε φορά. Το επίπεδο της συνειδητότητας μας καθορίζει τη ζωή μας. Βλέπουμε τα πράγματα και τις καταστάσεις ως μία αντανάκλαση του εσωτερικού μας κόσμου, και η Αθήνα μας χαρίζει την δυνατότητα αυτή σε μεγάλο βαθμό, καθώς τίποτα δεν είναι δεδομένο εδώ. Πρέπει εμείς να το ανακαλύψουμε εξ αρχής για να το δούμε, ώστε να το δημιουργήσουμε. Αυτή η φαινομενική αντιξοότητα, είναι ένα είδος δώρου.
+D: Ζωγραφίζετε για σας και πόσο διαφορετικά λειτουργείτε σε σχέση με την εικονογράφηση; Θεωρείτε ότι είναι σαφή τα όρια ανάμεσα στο αμιγώς καλλιτεχνικό και το εφαρμοσμένο;
Πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση ! Όντως υπάρχουν δύο είδη δημιουργίας στους εικαστικούς τα οποία όμως επηρεάζουν το ένα το άλλο, σαν δύο συγκοινωνούντα δοχεία. Το ένα είναι η προσωπική εικαστική δουλειά και το άλλο η επαγγελματική εργασία. Η προσωπική δουλειά, ενδεχομένως να είναι πιο σε πιο πειραματικό στάδιο, αλλά σε κάποια επαγγελματικές εργασίες μου δίνεται η δυνατότητα αυτός ο τρόπος εργασίας να εφαρμοστεί, περισσότερο ή λιγότερο. Είναι πολύ σημαντικό για κάθε δημιουργό να κρατάει ένα είδος σχεδιαστικού ημερολογίου/σημειοματαρίου καθώς πολλές φορές οι ιδέες έρχονται στιγμιαία και αν δεν τις σημειώσουμε εκείνη την στιγμή, μπορεί και να τις χάσουμε.
+D: Με τη “μοναχικότητα” της δουλειάς του εικονογράφου, πώς τα πάτε;
Δεν θα έλεγα πως υπάρχει μοναχικότητα στη δουλειά μου. Περίοδοι απομόνωσης χρειάζονται και είναι απαραίτητοι για κάθε δημιουργικό άνθρωπο, καθώς η έμπνευση πηγάζει από μέσα μας μέσω της προσωρινής μας μονώσεως από εξωτερικά ερεθίσματα. Η συχνή επαφή με τους συνεργάτες μου έχει ως αποτέλεσμα να μην αισθάνομαι μοναχικότητα.
+D: Τι στόχους ή όνειρα έχετε για το μέλλον και πώς θα το εικονογραφούσατε;
Επιθυμώ να συνεχίσω να βελτιώνομαι σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο, βοηθώντας παράλληλα τους ανθρώπους γύρω μου. Υπάρχει μεγάλος βαθμός ανασφάλειας και αβεβαιότητας στις μέρες μας. Είναι καιρός αναγνωρίσουμε ότι κάθε φαινομενική δυστυχία και δυσαρμονία πηγάζει αποκλειστικά από εμάς τους ίδιους. Είναι καιρός στην χώρα μας, να πάμε από το “εγώ” στο “εμείς”. Να επανενταχτούμε σε ένα ενιαίο σύνολο αγάπης και αμοιβαιότητας μέσα στην ανθρωπότητα. Τα κύτταρα σε ένα σώμα πρέπει το καθένα να είναι στη θέση του και να κάνουν ακριβώς αυτό που τους αναλογεί ώστε ο οργανισμός να προοδεύει. Όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουμε αυτό, τόσο καλύτερα θα πάνε τα πράγματα για όλους μας.
Ευχαριστώ
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΧΕΡΕΤΑΚΗΣ
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΧΕΡΕΤΑΚΗΣ
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΧΕΡΕΤΑΚΗΣ
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΧΕΡΕΤΑΚΗΣ
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΧΕΡΕΤΑΚΗΣ
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΧΕΡΕΤΑΚΗΣREAD ALSO: Ο Ιάσων Τσάκωνας ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας OLIAROS μιλά στον Δημήτρη Ρηγόπουλο και την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ σχετικά με τα σχέδιά του