Η Μεσογειακή αρχιτεκτονική είναι συνώνυμο του συναισθήματος και της καθαρότητας. Αντιπροσωπεύει το υλικό από τη γη και την τέχνη που το πλάθει. Τραγουδά την ποίηση και τη φιλοσοφία του τόπου. Στο γραφείο DEPLOT Architects, η αρχιτέκτονας μηχανικός Ουρανία Πικραμένου και η interior designer Δομινίκη Κατραμαδοπούλου εξυφαίνουν μεσογειακές ιστορίες που αντιλαμβάνονται τις ανάγκες των καιρών, αλλά και τη διαχρονικότητα των τόπων.
-Από τη Δανάη Μακρή
Στην Ελλάδα του 2023 η επενδυτική δραστηριότητα συνεχίζει να ανθίζει με εκρηκτικούς ρυθμούς. Μαζί της εξελίσσεται η νέα εποχή της αρχιτεκτονικής. Μία εποχή όπου η αρχιτεκτονική δεν αποτελεί απλά ένα αισθητικό “μέσο” πριν την κατασκευή, αλλά μία φιλοσοφία ενσάρκωσης νέων τρόπων ζωής. Το στοίχημα που αντιμετωπίζει είναι διπλό: αφενός, στους δημοφιλείς προορισμούς, ζητούμενο είναι η διαφοροποίηση και ο χαρακτήρας. Αφετέρου, εξερευνώντας λιγότερο γνωστές, αλλά συναρπαστικές τοποθεσίες στην ύπαιθρο, η αρχιτεκτονική σχεδιάζει εμπειρίες με δικό τους χαρακτήρα. Φανταστείτε λοιπόν ένα high end cottage σε έναν ήσυχο ελαιώνα, με φόντο το υδάτινο τοπίο. ‘Η αναλογιστείτε πώς ένα πολυώροφο κτίριο της δεκαετίας του ‘70 σε ένα ορεινό χωριό της Κρήτης μετατρέπεται σ’ ένα ξενοδοχείο σμιλεμένο από την πέτρα και το ξύλο της γης, μέσα σε μόλις σε 5 μήνες!
Σε αυτή την πραγματικότητα συναντάμε τη DEPLOT ARCHITECTS. Η Ουρανία Πικραμένου και η Δομινίκη Κατραμαδοπούλου, νέα και ανερχόμενα αστέρια στον κλάδο του σχεδιασμού, ειδικεύονται αντίστοιχα στην αρχιτεκτονική και το interior design. Δύο νέες γυναίκες, κάτω των 35 ετών, έχοντας διαγράψει παράλληλες πορείες, ανακάλυψαν από την πρώτη τους επαγγελματική συνάντηση, τη σύνδεσή τους, ώς προς το όραμα, τη φιλοσοφία και την αισθητική.
Σύντομα αντιλήφθηκαν τη δημιουργική ένωση μεταξύ αρχιτεκτόνων και interior designers και την καθολική επίλυση στην εκ νέου δημιουργία κτιρίων, συγκροτημάτων και οικοδομικών δομών, αλλά και στην αναβαθμισμένη επανάχρηση τους.
Upcycle
“Στο γραφείο μας, η αρχιτεκτονική αντανακλά την ψυχή, αλλά και τις πρακτικές ανάγκες όσων μας εμπιστεύονται. Στην ανακαίνιση, όπως συνέβη στο ξενοδοχείο “Achatis” στο Κουτουλουφάρι της Κρήτης αλλά και σε άλλα έργα, διατηρούμε την πρωτόλεια κτιριακή κατασκευή ενώ αναζητάμε μία νέα, αγνή μορφή. Το context, ο τόπος και η δική μας φιλοσοφία μας καθοδηγούν. Μπορεί να εμπνευστούμε από την απλότητα και την ειλικρίνεια του αγροτικού βίου, όπως τον τρόπο που οι αγρότες συγκομίζουν το σιτάρι, και να μετασχηματίσουμε αυτή την έμπνευση σε αρχιτεκτονικές δημιουργίες, ελεύθερες από φορμαλισμούς”, λέει η Ουρανία Πικραμένου.
Στο συγκεκριμένο έργο, κάτω από περιορισμένο προϋπολογισμό και υπό συνθήκες χρονικής πίεσης, η δημιουργία κατέστη δυνατή χάρη σε μία προσγειωμένη μελέτη, η οποία λάμβανε υπόψη της κανονισμούς και πραγματικές συνθήκες έργου, με αποτέλεσμα να εφαρμοστεί κατά γράμμα στην κατασκευή. Στην περίπτωση του ξενοδοχείου Achatis, το υφιστάμενο κτίριο φιλοξενούσε κατά τη δεκαετία του 1970 δωμάτια προς ενοικίαση και αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα συλλογικής μνήμης της περιοχής ως θέρετρο διακοπών.
Ζητούμενο της αρχιτεκτονικής μελέτης ήταν η αναδιαμόρφωση των όψεων και των χώρων, δίνοντας νέα πνοή στο κτίριο, μέσω της ενσωμάτωσης νέων στοιχείων και αναδεικνύοντας τον παραδοσιακό χαρακτήρα της περιοχής.
“Η συνένωση του εσωτερικού με τον εξωτερικό χώρο αποτελεί μία από τις σημαντικότερες περιπτώσεις μελέτης του γραφείου μας. Τα ανοίγματα αποτελούν περάσματα αλλά και τον βασικό σύνδεσμο με τον αίθριο χώρο”, εξηγούν η Ουρανία και η Δομινίκη.
Η εσωτερική διακόσμηση του ξενοδοχείου καθώς και η γήινη παλέτα εμπνευσμένη από τη Μεσόγειο και η χρήση υλικών όπως φυσικό ξύλο σε κουφώματα και έπιπλα, πλάκες μωσαϊκού στα δάπεδα, και το υπέροχο διατηρημένο κλιμακοστάσιο με μάρμαρο τραβερτίνο, οι μπεζ αποχρώσεις και η πέτρα, σε συνδυασμό με την τοποθέτηση ελαιόδεντρων στην είσοδο και στις αυλές, αποτελούν το «δέσιμο» σε μία εκλεπτυσμένη πλέξη νέων και παραδοσιακών στοιχείων.
Στη δημοφιλή Μύκονο
Ένα ακόμη αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του τρόπου χειρισμού της αρχιτεκτονικής του γραφείου είναι το 5* αστέρων ξενοδοχείο “Philosophy of Mykonos”. Το ξενοδοχείο αποτελείται από 30 δωμάτια, reception, breakfast area, pool lounge, bar πισίνα και αρκετούς εξωτερικούς χώρους. «Σε ένα ειδυλλιακό τοπίο με θέα στη Δήλο, τη Ρήνεια και τον κόλπο Ορνού, όπου παρατηρείς τον ήλιο να ανατέλλει ακριβώς πάνω από τη Δήλο και να δύει στη Τήνο, μας ζητήθηκε να δημιουργήσουμε ένα νέο ξενοδοχείο, σε υφιστάμενο κτίσμα 50 ετών.
Με βασικό προσανατολισμό την αποκοπή του επισκέπτη από τα σύγχρονά ερεθίσματα του νησιού και την επιστροφή στην πατρογονική καταγωγή των Κυκλάδων, δημιουργήσαμε το “Philoshophy of Mykonos”. Το βασικό μας μέλημα ήταν να αξιοποιήσουμε στο έπακρον τα δωμάτια μόλις 17τμ και πήραμε την απόφαση να επεκτείνουμε το living αυτών μέσο των εξωτερικών τους χώρων δημιουργώντας ιδιωτικές αυλές, ημιυπαίθριους χώρους αλλά και χώρους εξωτερικών δραστηριοτήτων όπως αμπελώνες, με μεγάλες τραπεζαρίες για wine tasting, εξωτερικές κουζίνες που ο επισκέπτης μπορεί να χρησιμοποιήσει, παραδοσιακούς κυκλαδίτικους περιστεριώνες και χώρους διάδρασης, πέραν από τα συνηθισμένα», εξηγούν η Ουρανία και η Δομινίκη.
Το μεγάλο στοίχημα για τις DEPLOT ήταν να αποδώσουν την σπιτική αίσθηση οικειότητας στην αρκετά μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα. Η βιωματική αρχιτεκτονική χαρακτηρίζει τον κάθε χώρο, ενώ παράλληλα τα τετραγωνικά παράμειναν ακριβώς τα ίδια. Πλέον ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με το γαλάζιο του ουρανού, τη βαθυγάλαζη θάλασσα, το άνυδρο καθαρό τοπίο της Μυκόνου, την αλμύρα και το δροσερό αεράκι. Μία ιεροτελεστική αρχιτεκτονική που δημιουργεί ενέργεια και πυροδοτεί συναισθήματα, επιστρέφοντας στην αυθεντικότητα της Μυκόνου και στις βαθιές ρίζες των Κυκλάδων.
Μία ονειρική αγροικία
Πως αντιμετωπίζουν οι DEPLOT το σχεδιασμό της κατοικίας από το μηδέν; H εκ νέου δημιουργία, ακολουθεί τους δικούς της κανόνες ποίησης, όπως συνέβη στο high end αγρόκτημα Isola Cotonea, στη Μεσσηνιακή γη. « Αρχική μας πρόθεση ήταν η κουζίνα να βρεθεί στο επίκεντρο του κτίσματος. Να αποτελέσει, ως εστία, χώρο συγκέντρωσης αλλά και μετάβασης ανάμεσα σε περιοχές του σπιτιού. Με διαμπερές άνοιγμα στη θέα της θάλασσας και τον ελαιώνα», διευκρινίζει η Ουρανία. Η κουζίνα δεν σχεδιάστηκε έτσι, ωστόσο η Isola Cotonea έγινε ένα ποιητικό αρχιτεκτόνημα που αντλεί το όνομά του από την τοπική ονομασία της περιοχής, “Νησί των Κυδωνιών”.
Η “Isola Cotonea” είναι ένα αγροτικό καταφύγιο, που εκτείνεται σε 100 τ.μ., με δύο υπνοδωμάτια, ευρύχωρη κουζίνα και έναν κεντρικό χώρο διαβίωσης, που συνδέεται άψογα με αμέτρητους εξωτερικούς χώρους. Μεσογειακές υφές, κεραμικά και τοπικές πέτρες, αποτίνουν φόρο τιμής σε κατασκευαστικές παραδόσεις αιώνων, σε μια σύγχρονη κατοικία που σέβεται τις πατρογονικές της ρίζες.
Ελαφριές καμπύλες και η εναλλαγή των υλικών, ακολουθούν τις γραμμές του κτιρίου πλαισιώνοντας την κεντρική πισίνα και δημιουργούν νέα ερεθίσματα στον επισκέπτη, που ανακαλύπτει την μεσογειακή αυθεντικότητα μέσω της περιπλάνησης σε μία αφηγηματική παλέτα διάδρασης μεταξύ του φυσικού και του κτισμένου.
Σχεδιάζοντας για ένα brand
Επιστρέφοντας στο αστικό περιβάλλον και στο ανταγωνιστικό τοπίο της Αθήνας, μέσο της βιωματικής αρχιτεκτονικής και της μετουσίωσης του οικείου και της αγάπης στο δομημένο περιβάλλον οι DEPLOT παρατεθούν δείγματα αρχιτεκτονικής γραφής όχι μόνο σε οικιστικές δομές αλλά και σε εμπορικά έργα.
«Ο όμιλος holibites της Χριστίνας Μπόμπα- Τανιμανίδη μας εμπιστεύτηκε τη αρχιτεκτονική μελέτη και το design όλων των φυσικών καταστημάτων εστίασης του ομίλου σε Ελλάδα και εξωτερικό. Η πρόκληση του να εργάζεσαι με καταξιωμένους νέους επιχειρηματίες του κλάδου αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη της έμπνευσής μας και της δημιουργίας», λένε η Ουρανία και η Δομινίκη. Για τα καταστήματα έγινε διπλή έρευνα, εξίσου από την πρακτική των επιχειρηματιών και των αρχιτεκτόνων. Η σύζευξη των αναζητήσεων οδήγησε στη χρήση των καλύτερων πρακτικών. «Σταθερά μας ήταν η αρχιτεκτονική απόδοση του brand name αναδεικνύοντάς το μέσο του σχεδιασμού. Το positioning του brand εστιάζει στα συναισθήματα γαλήνης, της φιλοξενίας και της ελκυστικότητας. Με στόχο την ατμόσφαιρα του easy living, σχεδιάσαμε ιδιαίτερους χώρους που εισάγουν τη μοναδικότητα της φύσης στο εσωτερικό τους και παράλληλα προεκτείνονται σε εξωτερικές αυλές και αίθριους χώρους προσκαλώντας τους επισκέπτες σε νέες βιωματικές εμπειρίες», εξηγούν η Ουρανία και η Δομινίκη.
Στοιχεία παρουσίασης
Αρχιτεκτονικό γραφείο: DEPLOT Architects, Ουρανία Πικραμένου – αρχιτέκτονας μηχανικός, Δομινίκη Κατραμαδοπούλου – interior designer
Kείμενο: Δανάη Μακρή
READ ALSO: "Διαπιστώσαμε την ανάγκη ύπαρξης ενός κτιρίου που να αφηγείται την ιστορία της περιοχής και του brand στους επισκέπτες": οι Κ-Studio κέρδισαν Χρυσό Αρχιτεκτονικής στα GRAIL AWARDS 2024 για το Metaxa Liknon στη Σάμο