Ένα διαμέρισμα που κατασκευάστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’70, στην καρδιά της συνοικίας των Εξαρχείων, ανακαινίζεται από τους Studio Ephyra, αντλώντας από τα διαχρονικά πρότυπα που συνθέτουν την ταυτότητα της πόλης, με μια διάθεση διακριτικών χειρονομιών.
Σε κοντινή απόσταση από την Αρχιτεκτονική Σχολή και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, καταλαμβάνει τον πρώτο όροφο μιας τυπικής αθηναϊκής πολυκατοικίας.
Η πρόταση επιχειρεί να ερμηνεύσει τον εσωτερικό χώρο αυτού του κτηριακού τύπου, αντλώντας από επίμονα και διαχρονικά πρότυπα που συνθέτουν την ταυτότητα της πόλης.
Με σεβασμό στην αρχική του διάταξη, η ανακαίνιση της κατοικίας περιστρέφεται γύρω από τις έννοιες της γραμμικότητας και της απλότητας.
Δίνοντας έμφαση στις επιμήκεις αναλογίες του καθιστικού, ένα εκτεταμένο έπιπλο αποθήκευσης από φυσικό δρυ λειτουργεί ως ρυθμική οντότητα που εξυπηρετεί διακριτικά τις λειτουργικές ανάγκες του χώρου, οργανώνοντας παράλληλα διαφορετικές ζώνες. Το καθιστικό, σχεδιασμένο για φαγητό, ανάγνωση και παιχνίδι, προάγει την αλληλεπίδραση και συνδέει τους κάτοικους με την γειτονία, μέσω της βεράντας που βλέπει σε έναν από τους πλατύτερους δρόμους της περιοχής.
Ακολουθώντας μια ρεαλιστική και λειτουργική προσέγγιση, ο σχεδιασμός επιδιώκει να ενεργοποιήσει την προϋπάρχουσα ακολουθία χώρων που οργανώνονται εκατέρωθεν ενός κεντρικού διαδρόμου, με τη βοήθεια διακριτικών χειρονομιών που καθοδηγούν την κίνηση — όπως ο καμπύλος διαχωριστικός τοίχος στο καθιστικό και τα ειδικά σχεδιασμένα φωτιστικά.
Στα υπνοδωμάτια, τα εξατομικευμένα έπιπλα και κρεβάτια στοχεύουν στη βελτίωση των συνθηκών ποιοτικής ξεκούρασης και επαρκούς αποθήκευσης. Η κουζίνα διατηρείται ως ξεχωριστό δωμάτιο σχεδιασμένη εργονομικά για την υποστήριξη της καθημερινής ζωής.
Τα έπιπλα σε παραλλαγές φυσικού ξύλου, σε συνδυασμό με τα υπόλευκα φινιρίσματα σε τοίχους και δάπεδα, δημιουργούν μια διακριτική ατμόσφαιρα που ευνοεί τη συγκέντρωση και την ηρεμία, ενώ ταυτόχρονα παραπέμπουν στη νεωτερικότητα ως συνθήκη λιτότητας.
Οι μεταλλικές λεπτομέρειες σε νικέλιο και μαύρο — όπως τα επίτοιχα φωτιστικά Artemide, ένα κρεμαστό φωτιστικό μέσης του 20ού αιώνα και ο ειδικά σχεδιασμένος καθρέφτης οροφής στο μπάνιο — αποκαλύπτουν πτυχές βιομηχανικής έντασης. Τα στοιχεία από ραβδωτό γυαλί, πλαισιωμένα από αλουμινένια κουφώματα, λειτουργούν ως νοσταλγική αναφορά στη δεκαετία του ’80.
Η συγκρατημένη παλέτα του διαμερίσματος έρχεται σε αντίθεση με τις έντονες και ζωηρές υλικότητες που εμφανίζονται σε επιλεγμένα στοιχεία, όπως οι επιφάνειες της κουζίνας από μάρμαρο Τήνου, το πράσινο επίχρισμα και πλακίδια στους χώρους υγιεινής.
Στοιχεία έργου
Τίτλος έργου Z XVIII Apartment
Τυπολογία Κατοικία, Ανακαίνιση
Τοποθεσία Εξάρχεια, Αθήνα
Αρχιτεκτονική μελέτη Studio Ephyra
Επιφάνεια 110 μ2
Πρόγραμμα Ιδιωτική κατοικία
Ολοκλήρωση Φεβρουάριος 2025
Φωτογραφία Αντώνης Σαρρής
Kείμενο από τους δημιουργούς
An apartment built in the late 1970s, in the heart of the Exarchia district, is renovated by Studio Ephyra, drawing on the timeless patterns that shape the city’s identity with a mood of subtle gestures.
Located in the Exarchia neighborhood and within walking distance of the School of Architecture and the National Archaeological Museum, occupies the first floor of a typical Athenian apartment building.
The proposal draws on timeless and consistent patterns that shape the identity of the city.
Respecting its original layout, the renovation revolves around linearity and simplicity. Emphasizing the elongated proportions of the living room, an extended piece of oak shelving functions both as a rhythmic entity and as a metaphorical vector, gracefully meeting the room’s functional requirements. Designed for dining, reading, and play, the living room fosters interaction and maintains a strong connection to the building’s surroundings, with a balcony overlooking one of the neighborhood’s widest streets.
Following a pragmatic approach, the design aims to activate the existing sequence of rooms arranged along a central corridor through subtle gestures that guide movement—such as the curved partition wall in the living area and the custom-designed lighting fixtures.
In the bedrooms, custom-designed beds and furnishings are designed to enhance conditions for quality rest and ample storage. Maintaining the original layout, the kitchen remains a separate, ergonomic service space that supports daily living.
Bespoke furnishings in natural wood tones, combined with off-white finishes on walls and floors, create a discreet atmosphere that encourages focus and calm, while simultaneously alluding to modernity as an ethos of simplicity.
Metal details in nickel and black—such as the wall-mounted Artemide lighting, a mid-20th-century pendant, or the custom-designed roof mirror in the bathroom—suggest elements of industrial intensity. Paired with aluminum frames, details of ribbed glass serve as a nostalgic reference to the 1980s.
The apartment’s restrained palette contrasts with the vibrant materialities found in select elements, such as Tinos marble kitchen surfaces, green plaster, and tiles used in the bathrooms.
Facts & Credits
Project title Z XVIII Apartment
Typology Residential, renovation
Location Exarchia, Athens
Architectural design Studio Ephyra
Area 110 sqm
Program Private house
Completion February 2025
Photography Antonis Sarris
Text provided by the architects
READ ALSO: Elli & Minas Apartment: μια αναστρέψιμη αρχιτεκτονική, αυτόνομων χρωματικών θραυσμάτων | από τους OA-STUDIO