Την Πέμπτη 14 Νοεμβρίου, πραγματοποιήθηκε η συζήτηση “Hospitality Atmospheres: Dimensions of Architecture” στο νέο εκθεσιακό χώρο των κεντρικών γραφείων της εταιρείας KOURTIS CONTRACT, σε συνεργασία με την εταιρεία EKA HELLAS και σε επιμέλεια Archisearch.gr και η Design Ambassador.
Για τον Peter Zumthor η αρχιτεκτονική ποιότητα είναι αυτό που συγκινεί. Και αυτό με μία λέξη, το αποκαλεί «Ατμόσφαιρα».
Και πως παράγεται μία καλή ατμόσφαιρα; «Ενσωματώνοντας μαζί κάθε ξεχωριστή λεπτομέρεια, σύμφωνα με ένα ολοκληρωμένο, μοναδικό όραμα», συμπληρώνει ο Frank Lloyd Wright
Πώς θα γίνει, όμως, η σωστή ενσωμάτωση και πως θα οριστεί το όραμα; «Ο αρχιτέκτονας πρέπει να ισορροπεί μεταξύ της αφέλειας και της εμπειρογνωμοσύνης για να αναπτύξει μια ευαισθησία ως προς τις ατμόσφαιρες, την έκτη αίσθηση μας. Δεδομένου ότι η αρχιτεκτονική υπόκειται σε χρήση, η ατμόσφαιρα δεν είναι σε καμία περίπτωση απλή ατομική εργασία. Είναι ζωτικής σημασίας για τους αρχιτέκτονες να έχουν ενσυναίσθηση στις ανάγκες των χρηστών, των πελατών και όλων όσων αντιλαμβάνονται την αρχιτεκτονική, ανεξάρτητα από το αν μπορεί να φαίνονται ανώνυμοι ή απομακρυσμένοι» συμπληρώνει ο αρχιτέκτονας και καθηγητής Juhani Pallasmaa.
Γι’ αυτό και τα atmospherics είναι ένα κομμάτι που έχει απασχολήσει ιδιαίτερα το marketing. Η συζήτηση Hospitality Atmospheres βασίστηκε πάνω σε αυτή τη σχέση με διακεκριμένους ομιλητές από τον χώρο της Αρχιτεκτονικής του Design και του Τουρισμού.
Την εκδήλωση χαιρέτησαν o κ. Χάρης Νισκόπουλος, Επικεφαλής του Τμήματος Contract της εταιρείας Κούρτης και ο κ. Κώστας Χαράκης, Γενικός Διευθυντής του EKA Group.
Καλεσμένοι ομιλητές της συζήτησης ήταν ο Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Aldemar Resorts, ο Γιώργος Κωνσταντινίδης, Ιδρυτής και Πρόεδρος της SWOT A.E. | Hospitality Management Company, η Ιόλη Χιωτίνη, Interior Stylist & Styling Consultant, η Μαρίκα Μαυρολέων, αρχιτέκτονας και Deputy Operations Director στην Α&Μ Group, με ένα πλούσιο πορτφόλιο που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει leisure κατοικίες και χώρους γραφείων και ο Θάνος Ζακόπουλος, Ιδρυτής στο CTRLZAK atr & design studio.
Οι ομιλητές κλήθηκαν να ορίσουν τι σημαίνει ατμόσφαιρα, πόσο σημαντική είναι στον τομέα της φιλοξενίας και ποια είναι εκείνα τα στοιχεία από τα οποία συντίθεται.
Ο Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Aldemar Resorts, σημείωσε ότι η πρόσληψη της ατμόσφαιρας είναι κάτι υποκειμενικό και έχει σχέση με την εθνικότητα. Δεν είναι κάτι universally accepted. Επισήμανε ότι, διαχρονικά, την αισθητική στοιχειοθετούν οι κήποι, οι πισίνες και η θάλασσα – η αρχή των πάντων. Ανέφερε, επίσης, ότι είναι σημαντικό να βρεθεί το σωστό αντικείμενο για το σωστό χώρο, διαφορετικό σε κάθε εποχή: μέχρι τη δεκαετία του 90, αυτό ήταν ένα βάζο και ένα λουλούδι ή ένα τασάκι. Από το 2010 κυριαρχεί ένα toning down με συνέπεια στο χρώμα και τα υλικά και κάποιο ζωντανό στοιχείο στο χώρο.
Συμπλήρωσε ότι από ένα δωμάτιο δεν μπορούν να λείπουν στοιχεία που δηλώνουν κάτι ζωντανό και κάτι φρέσκο, διαχωρίζοντας το φρέσκο από το ζωντανό δίνοντας ως παράδειγμα μία “φρέσκια” πετσέτα που ενεργοποιεί την αίσθηση της όσφρησης.
Ο σχεδιασμός ακολουθεί κάποιους κανόνες με βάση το brand, ενώ η αίσθηση της πολυτέλειας σήμερα προέρχεται πλέον από έναν ελεύθερο χώρο για το μάτι, χωρίς το εμπόδιο ορισμένων αντικειμένων: « Μία σειρά από παράγοντες καθορίζουν την αλλαγή στα βασικά συστατικά της ατμόσφαιρας. Κάποτε μεσουρανούσε η ανάγκη να υπάρχει μπανιέρα στο χώρο, σήμερα οι περισσότεροι επισκέπτες, με εξαίρεση τους Κινέζους προτιμούν την walk in πολυτέλεια γιατί τίποτα δεν διασπά τη συνέχεια του χώρου στο μάτι. Η μετάβαση ωστόσο πάντα γίνεται με βάση το δημογραφικό και με βάση το brand».
Σύμφωνα με τον Michel De Landtsheer, αρχιτέκτονα και interior designer των ξενοδοχείων Aldemar, η βάση της δουλειάς ενός αρχιτέκτονα είναι η «συνεργασία» μεταξύ του διαχρονικού της αρχιτεκτονικής ( ένα κτιριολογικό πρόγραμμα) και του εφήμερου του interior design, που που διευκολύνει την αφήγηση διαφορετικών ιστοριών, ενώ μίλησε για τις προκλήσεις του αρχιτέκτονα και την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ του ιδιοκτήτη και του αρχιτέκτονα.
Τέλος, ο Αλέξανδρος Αγγελόπουλος περιέγραψε τις προκλήσεις του μέλλοντος που συνοψίζονται στην ανάγκη τα κτήρια να είναι ανθρωποκεντρικά και άρα επισκέψιμα, στην ανάγκη διαχρονικότητας μίας κατασκευής είτε με χρήση ανακυκλώσιμων πόρων και βιωσιμότητας είτε με την καταπολέμηση της φθοράς των υλικών στο χρόνο, στην ανάδειξη των μεταφορών και της εντοπιότητας ως κύριο ζητούμενο στην καθημερινότητα των ανθρώπων καθώς και στη δυνατότητα μετατροπής της εσωτερικής διακόσμησης των κτηρίων -με αντοχή 40 χρόνων – κάθε τρία χρόνια.
Ο Γιώργος Κωνσταντινίδης συνέδεσε την ατμόσφαιρα με την εμπειρία του πελάτη, την εξυπηρέτηση και τα αρώματα. Συμπλήρωσε, επίσης, ότι χρειάζεται Tailor made στρατηγική που προσαρμόζεται στις απαιτήσεις και τις ανάγκες των επισκεπτών. Επιπλέον, τόνισε ότι σε παγκόσμιο επίπεδο ένα brand δεν αφήνει πολλά περιθώρια σε αρχιτεκτονική διαφοροποίηση, ωστόσο υπάρχουν πάντα τοπικές προσθήκες αρχιτεκτονικών στοιχείων: «Η εμπειρία του πελάτη είναι μέρος της ατμόσφαιρας. Η εξυπηρέτηση, η αρχιτεκτονική, τα αρώματα του χώρου, όλα αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο, που διαμορφώνεται με βάση τη στόχευση στο κοινό, προκειμένου ο κάθε χώρος ξενοδοχείου να μην είναι το copy paste κάποιου άλλου».
Όσον αφορά τη σχέση της εφήμερης εσωτερικής διακόσμησης ενός ξενοδοχείου με την αρχιτεκτονική του κελύφους, ανέφερε ότι η δημιουργία και η αλλαγή χτίζεται επάνω στο σεβασμό της αρχιτεκτονικής, της ιστορίας και της ταυτότητας ενός κτηρίου.
Η Μαρίκα Μαυρολέων σημείωσε πως η αρχιτεκτονική και τα στοιχεία της μπορεί να αποτελέσει αφορμή για ένα συναίσθημα που εγγράφεται στη μνήμη και δημιουργεί την επιθυμία επιστροφής σε αυτόν τον τόπο: «Η ατμόσφαιρα είναι το συναίσθημα που ζει ο χρήστης εκείνη τη στιγμή και αργότερα γίνεται ανάμνηση. Η ανάμνηση δεν εστιάζει σε ένα μεμονωμένο πράγμα». Αναφερόμενη στο νέο ξενοδοχείο της A&M Group στο Κεφαλάρι, εξήγησε ότι η έμπνευση προέρχεται από την τοποθεσία, τον πελάτη, τον τελικό χρήστη, καθώς και τη δημιουργία μιας eclectic ατμόσφαιρας, της αρμονικής συνύπαρξης, δηλαδή, στοιχείων χωρίς ομοιογένεια που δίνουν την επιλογή στο χρήστη να βιώσει το αυθεντικό, το τοπικό, αλλά και την εμπειρία της πόλης.
Τέλος, ανέφερε τις δύο ερμηνείες του sense of place όσον αφορά την αναζήτηση της αυθεντικής εμπειρίας από τον επισκέπτη και την αρχιτεκτονική site specific, την ανάγκη, δηλαδή, ενσωμάτωσης ενός έργου στον τόπο.
Ο Θάνος Ζακόπουλος μίλησε για τη μελέτη του αρχιτέκτονα για μία αφήγηση. Η ατμόσφαιρα, υποστήριξε, στηρίζεται στην αντίληψη του επισκέπτη και στην πρόθεση του δημιουργού να οδηγήσει τον επισκέπτη στη διαδικασία σκέψης και την πρόκληση ερεθισμάτων για τη δημιουργία της εμπειρίας: «Ο καθένας μας έχει στο μυαλό του μία ιδέα για τον κόσμο. Με βάση αυτή, η ατμόσφαιρα έχει να καταφέρει να δημιουργήσει συναισθήματα, όπως θα μπορούσε να είναι η ευφορία ή κάποιο άλλο. Χρειάζεται μία μελάτη για αφήγηση και η ατμόσφαιρα έχει να προσφέρει ένα ερέθισμα- ένα τσίκλισμα για σκέψη, η οποία βέβαια πάντα πρέπει να ταιριάζει με το χαλαρό κλίμα των διακοπών».
Η προσέγγιση του σχεδιασμού του ανέφερε πως βασίζεται στο συμβολισμό που φέρνει τη διαφοροποίηση του κάθε έργου.
Ο Θάνος Ζακόπουλος σημείωσε ότι χρειάζεται να δημιουργούνται σταθερές διαχρονικές αξίες σε ένα έργο που αφορούν την κεντρική ιδέα, διέπουν όλο το έργο και εξελίσσονται, στη συνέχεια, δυναμικά στη διάρκεια των χρόνων. Ανανεώνεται, δηλαδή, δυναμικά μία ταυτότητα.
Η Ιόλη Χιωτίνη τόνισε πως ο δημιουργός έχει ένα σύνολο εργαλείων στη φαρέτρα του για την ψυχολογική υποστήριξη του επισκέπτη. «Η ατμόσφαιρα είναι μία απατηλή και άπιαστη έννοια. Στη γη, είναι οι απαραίτητες συνθήκες για την επιβίωση των οργανισμών. Στο χώρο, λειτουργεί ανάλογα για την επιβίωση ως αυτοπραγμάτωση».
Επισήμανε, επίσης, ότι κάθε συνθήκη χρειάζεται διαφορετική ατμόσφαιρα για την επίτευξη της φιλοξενίας για παράδειγμα, ενός θεραπευτικού σκοπού ή μίας αφήγησης.
Σε μία φωτογράφιση το styling έρχεται στο τέλος μέσω ενός final touch, ενώ σε ένα έργο είναι παρόν από την αρχή για την επίτευξη μίας ενιαίας προσέγγισης. Σύμφωνα με την Ιόλη Χιωτίνη, το styling φέρει και μία ευθύνη ευελιξίας: «Το διαχρονικό πρέπει να είναι ευέλικτο να αλλάξει, θα πρέπει να μπορεί να υποδεχθεί νέες συνθήκες που θα έρθουν και θα συνομιλήσουν».
Hospitality Atmospheres Discussion Panel curated by the Design Ambassador & Archisearch.gr
Moderation by Danai Makri Head of Content & Communication for the Design Ambassador
Event Hosted by Kourtis and Eka Hellas
Lighting Design by LUCE Ataliotis
Coffee Sponsor Taf Coffee
READ ALSO: Mecanoo reinterprets the Dutch farm typology in Villa Vught with warm materials and framed views of the surrounding landscape