The Architecture of the Refugee Experience | Research Diploma Thesis by Dimitra Gkampoura

This Research Diploma Thesis by Dimitra Gkampoura, investigates the spatial dimension of the refugee phenomenon, with an emphasis on refugees’ lived experiences. Its aim is to understand these experiences through the analysis of temporary accommodation spaces, where architecture intersects with issues of power, exclusion, and resistance.

The theoretical framework examines the historical context of refugee management and housing policies in Greece, while the research component is based on qualitative analysis through interviews.

Methodologically, the study employs the technique of “situated testimony” and the tools of the research group Forensic Architecture, combining interviews with three-dimensional spatial modeling, allowing participants to reconstruct their experiences in a safe environment.

In collaboration with the informants, a virtual model of each accommodation space was created based on the assembly of three-dimensional objects. Participants selected items from a list of standardized and personal objects and placed them in the space as they recalled them, with the 3D model enabling navigation, facilitating storytelling, and enhancing the recall of lived experiences.

The research includes three case studies, two from Syria and one from Sudan, which document different geographic trajectories to Greece and the (geo-)political conditions of the past decade. The findings highlight both the material and immaterial aspects of the refugee experience and the ways in which people appropriate and transform temporary spaces.

Overall, the study seeks to approach the refugee phenomenon through a human-centered, spatially oriented, and technologically enhanced perspective, aiming to understand and improve hosting policies.

Project title The Architecture of the Refugee Experience : Situated Testimonies in Temporary Landscapes
Typology Research Diploma Thesis
Student Dimitra Gkampoura
Supervisor Loukas Triantis
Presentation date September 2025
Institution Department of Architecture |School of Engineering | Aristotle University of Thessaloniki

Η ερευνητική εργασία της Δήμητρας Γκαμπούρα διερευνά τη χωρική διάσταση του προσφυγικού φαινομένου, με έμφαση στη βιωματική αφήγηση των ίδιων των προσφύγων. Στόχος είναι η κατανόηση της εμπειρίας μέσα από την ανάλυση χώρων προσωρινής κατοίκησης, όπου η αρχιτεκτονική συναντά ζητήματα εξουσίας, αποκλεισμού αλλά και αντίστασης. 

Το θεωρητικό σκέλος εξετάζει το ιστορικό πλαίσιο διαχείρισης των προσφυγικών ροών και τις πολιτικές στέγασης προσφύγων στην Ελλάδα, ενώ το ερευνητικό σκέλος στηρίζεται σε ποιοτική ανάλυση μέσω συνεντεύξεων. 

Μεθοδολογικά, αξιοποιείται η τεχνική της “τοποθετημένης μαρτυρίας” και τα εργαλεία της ερευνητικής ομάδας Forensic Architecture, μέσω συνεντεύξεων και τρισδιάστατης μοντελοποίησης χώρων, με τους συμμετέχοντες να ανασυνθέτουν τις εμπειρίες τους σε ένα ασφαλές περιβάλλον.

Σε συνεργασία με τους πληροφορητές, δημιουργήθηκε ένα εικονικό μοντέλο του εκάστοτε χώρου διαμονής, βασισμένο στη συναρμολόγηση τρισδιάστατων αντικειμένων. Οι συμμετέχοντες επέλεγαν από μια λίστα τυποποιημένων και προσωπικών αντικειμένων και τα τοποθετούσαν όπως τα ανακαλούσαν στη μνήμη τους, με το τρισδιάστατο μοντέλο να δίνει τη δυνατότητα περιήγησης, διευκολύνοντας την αφήγηση και ενισχύοντας την αναδρομή σε βιώματα. 

 Η έρευνα περιλαμβάνει τρεις μελέτες περίπτωσης, δύο από τη Συρία και μία από το Σουδάν, οι οποίες καταγράφουν διαφορετικές γεωγραφικές διαδρομές προς την Ελλάδα και (γεω-) πολιτικές συνθήκες την τελευταία δεκαετία. 

Τα ευρήματα αναδεικνύουν τις υλικές και άυλες πτυχές της προσφυγικής εμπειρίας και τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι οικειοποιούνται και μεταμορφώνουν τους προσωρινούς χώρους. 

Συνολικά, η εργασία επιδιώκει να προσεγγίσει το προσφυγικό φαινόμενο μέσα από μια ανθρωποκεντρική, χωρικά προσανατολισμένη και τεχνολογικά ενισχυμένη προοπτική, με στόχο την κατανόηση και αναβάθμιση των πολιτικών φιλοξενίας.

Τίτλος H Αρχιτεκτονική της Προσφυγικής Εμπειρίας :  Τοποθετημένες μαρτυρίες σε Προσωρινά Τοπία
Τυπολογία Ερευνητική εργασία
Φοιτήτρια Δήμητρα Γκαμπούρα
Επιβλέπων Λουκάς Τριάντης
Ημερομηνία παρουσίασης Σεπτέμβριος 2025
Σχολή Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών | Πολυτεχνική Σχολή | Α.Π.Θ.