Οι φοιτήτριες Καλαμπούκα Αναστασία, Καλιπτσίδη Αγγελική, Χατζάκη Πολυξένη στην Διπλωματική τους εργασία με τίτλο ‘Κέντρο Τεχνών στην Θεσσαλονίκη – Επαναχρησιμοποιώντας έναν υπέργειο σταθμό οχημάτων’ στρέφονται σε ένα υπάρχον κτίριο που λειτουργεί ως χώρος στάθμευσης και προτείνουν την επανάχρηση και τον ανασχεδιασμό του ως κτίριο τεχνών. Στη νέα του χρήση το κτίριο οργανώνεται σε τρία μέρη για να στεγάσει δημόσιες και ιδιωτικές λειτουργίες, η πρόσβαση όσο και η κίνηση ανάμεσα στα διαφορετικά επίπεδα οργανώνεται με ράμπες ενώ οι διάφορες χωρικές ενότητες επικοινωνούν οπτικά μεταξύ τους.
Το συγκεκριμένο έργο αναφέρεται στην επανάχρηση ενός κτιρίου στάθμευσης οχημάτων στην Θεσσαλονίκη, σε ένα κομβικό σημείο, το οποίο σηματοδοτεί νοητά την είσοδο και έξοδο προς και από το κέντρο της πόλης. Το υφιστάμενο κτίριο βρίσκεται στη συμβολή των οδών Πολυτεχνείου, Καρατάσου και Ναυμαχίας Λήμνου.
Πρόκειται για ένα Κέντρο Τεχνών 12.518 τετραγωνικών μέτρων, με χρήσεις που αφορούν σε αίθουσες, τόσο θεωρητικής, όσο και πρακτικής διδασκαλίας, βιβλιοθήκη με αναγνωστήριο, χώρους συσκέψεων, χώρους εξάσκησης ελεύθερης κάτοψης -τύπου open plan-, εκθεσιακό χώρο και εστιατόριο.
Κεντρική ιδέα του έργου αποτέλεσε η ανάδειξη και αξιοποίηση της υφιστάμενης ανισοσταθμίας των επιπέδων του κτιρίου, αλλά και η απομάκρυνση αυτών από τον οριζόντιο κεντρικό άξονά του, με απώτερο σκοπό την εκατέρωθεν οπτική επικοινωνία των χώρων τους.
Η επεξεργασία της ογκοπλασίας του κτιρίου απαντά στην τριμερή οργάνωση βάσης- κορμού-στέψης.
Η βάση του επισημαίνεται από μια ζώνη διατήρησης της υφιστάμενης κατάστασης, τόσο σε επίπεδο εξωτερικού κελύφους, όσο και σε επίπεδο χρήσης, καθώς εξακολουθεί να λειτουργεί ως χώρος στάθμευσης.
Ο κορμός του παραλαμβάνει κατασκευή διπλού διάτρητου κελύφους, ενώ το σύνολο της ογκοπλασίας στέφεται από ένα ενιαίο κεκλιμένο στέγαστρο.
Η είσοδος στο Κέντρο Τεχνών πραγματοποιείται μέσω μιας ράμπας από τον περιβάλλοντα χώρο προς το δεύτερο επίπεδο του κτιρίου.
Η επιμήκης γεωμετρία αυτής, σε συνδυασμό με τον όγκο του κτιρίου, διαρθρώνουν στο υπόλοιπο οικόπεδο μία πλατεία, η οποία συνομιλεί με το αστικό περιβάλλον γύρω της, και λειτουργεί ως μια ανάσα από τα επαναλαμβανόμενα κτιριακά μέτωπα κατά μήκος του κεντρικού δρόμου.
Η κατασκευή αυτή, αλλά και η πλατεία, αποτελούν συνέχεια της κυκλικής ράμπας, μέσω της οποίας κορυφώνεται η καθ’ ύψος κίνηση στον κτιριακό όγκο, καταλήγοντας στο στεγασμένο επισκέψιμο δώμα εξωτερικά του εστιατορίου.
Η κίνηση στο εσωτερικό του κτιρίου πραγματοποιείται περιμετρικά.
Οι ράμπες που τοποθετούνται παράλληλα στην νοτιοανατολική όψη, καθώς και η τοποθέτηση ανελκυστήρων, στην απέναντι ακριβώς όψη, εξυπηρετούν και ολοκληρώνουν την διάρθρωση αυτής της περιμετρικής κίνησης.
Η κατακόρυφη κίνηση στο κτίριο συμπληρώνεται από την υφιστάμενη κυκλική ράμπα, μέσω της οποίας πραγματοποιείται η υπαίθρια μετάβαση μεταξύ των επιπέδων.
Η οργάνωση των χρήσεων πραγματοποιείται με τέτοιο τρόπο, ώστε η συγκέντρωση των δημοσίων χρήσεων να γίνεται στα κατώτερα και ανώτερα επίπεδα του κτιρίου.
Έτσι, τοποθετούνται στα ενδιάμεσα επίπεδα οι ιδιωτικές χρήσεις, δίνοντας στον χρήστη, την ευκαιρία όσμωσης της πολυπλοκότητας και πολυδιάστατης φύσης του κτιρίου.
Στοιχεία έργου
Τίτλος έργου Κέντρο Τεχνών στην Θεσσαλονίκη | Επαναχρησιμοποιώντας έναν υπέργειο σταθμό οχημάτων
Τύπος έργου Διπλωματική εργασία
Φοιτήτριες Καλαμπούκα Αναστασία, Καλιπτσίδη Αγγελική, Χατζάκη Πολυξένη
Επιβλέπων καθηγητής Θωμόπουλος Δημήτριος
Ημερομηνία παρουσίασης Ιούλιος 2024
Πανεπιστημιακό ίδρυμα Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Κείμενο από τις δημιουργούς
The students Kalampouka Anastasia, Kaliptsidi Angeliki, and Chatzaki Polyxeni, in their diploma thesis entitled ‘Center of Arts in Thessaloniki – Reusing an overground parking station’ focus on an existing building that currently functions as a parking facility and propose its reuse and redesign as a center of arts. In its new use, the building is organized into three parts to accommodate both public and private functions. Access and movement between the different levels are facilitated through ramps, while the various spatial units maintain visual connections with each other.
The specific project refers to the repurposing and reuse of an overground vehicle parking building in Thessaloniki, located at an important point that symbolically marks the entrance and exit to and from the city center. The existing building is situated at the intersection of Polytechniou, Karatasou, and Navmachias Limnou streets.
It is a 12,518 square meter Arts Center with uses that include rooms for both theoretical and practical lessons, a library with a reading area, meeting rooms, open-plan practice areas, an exhibition space, and a bar-restaurant.
The central idea of the project was to highlight and utilize the existing uneven levels of the building and detach them from its horizontal central axis, with the ultimate goal of facilitating visual communication between the spaces on either side.
The treatment of the building’s mass responds to the tripartite organization of base, body, and crown.
The base is highlighted by a zone that preserves the existing condition, both in terms of the external shell and usage, as it continues to function as a parking area.
The body features a construction of a double perforated shell, while the entire mass is crowned by a unified sloped cover.
The entrance to the Arts Center is achieved via a ramp from the surrounding area to the second level of the building.
The elongated geometry of this ramp, combined with the volume of the building, creates a plaza on the remaining plot, which engages in dialogue with the surrounding urban environment and acts as a breath of air amid the repetitive building facades along the main road.
This construction, along with the plaza, forms a continuation of the circular existing ramp, through which vertical movement in the building mass culminates at the covered, accessible rooftop outside the restaurant.
The flow within the building is organized peripherally.
Ramps positioned parallel to the southeast facade, along with the placement of elevators on the opposite facade, serve and complete the structure of this peripheral movement.
Vertical flow in the building is further complemented by the existing circular ramp, through which outdoor transitions between levels occur.
The organization of the uses is designed so that public functions are concentrated on the lower and upper levels of the building.
Thus, private uses are placed on the intermediate levels, giving the user the opportunity to experience the complexity and multifaceted nature of the building.
Facts & Credits
Project title Center of Arts in Thessaloniki – Reusing an overground parking station
Type Diploma Thesis
Students Kalampouka Anastasia, Kaliptsidi Angeliki, Chatzaki Polyxeni
Supervisor Thomopoulos Dimitrios
Presentation Date July 2024
University School of Architecture, Aristotle University of Thessaloniki
Text by the authors
READ ALSO: [un]finished: Το ημιτελές ως κατάσταση του γίγνεσθαι | Διπλωματική εργασία του Πάρη Φακίνου