Στην ομιλία της με τίτλο “Immersion in the dopamine era”, στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης ΕΣΩ “EMBRACING CHAOS IN A SMART WORLD”, η Κατερίνα Καραγιάννη, αρχιτέκτονας και συν-ιδρύτρια των KKMK Architects, αντιλαμβανόμενη την αρχιτεκτονική ως μια μορφή εμβύθυνσης, παρουσιάζει την επιταγή για δημιουργία χώρων που αφήνουν έδαφος στο αναπάντεχο και το απρόοπτο.
Διαβάστε περισσότερα για την ημερίδα ΕΣΩ 2025, “Embracing Chaos in a smart world” εδώ!
Η Κατερίνα Καραγιάννη επέλεξε να ξεκινήσει την ομιλία της παρουσιάζοντας έναν προβληματισμό: “ο άνθρωπος έχει πάντα ανάγκη από εμπειρίες οι οποίες συναρπάζουν και εκπλήσσουν”. Προσεγγίζοντας τον προβληματισμό αυτόν, αναφέρεται στις immersive εμπειρίες, διερωτώμενη:
Τι ακριβώς είναι immersive?
Η βιωματική εμβύθυνση φαίνεται να αφορά στην εμπλοκή και συμμετοχή του ανθρώπου, ο οποίος παύει να δρα ως εξωτερικός παρατηρητής αλλά κατοικεί το περιβάλλον στο οποίο εκτίθεται.
Η immersive εμπειρία εμφανίζεται ως μέθοδος, αναλυτικό εργαλείο ή έμπνευση στις ανθρωπιστικές επιστήμες, τις διαδραστικές τέχνες και την αρχιτεκτονική. Συγκεκριμένα στις εικαστικές τέχνες συναντάμε συχνά έργα τα οποία προσκαλούν το κοινό να εισέλθει και να συμμετάσχει βιωματικά.
Immersive & Αρχιτεκτονική
Εστιάζοντας στο πεδίο της αρχιτεκτονικής η Κ. Καραγιάννη, αναφέρει χαρακτηριστικά:
“Η αρχιτεκτονική από την φύση της συνιστά μια μορφή εμβύθυνσης, καθώς οι άνθρωποι κατοικούν και κινούνται εντός των χώρων που δημιουργεί.”
“Ήδη η πράξη του να κτίζεις ένα σπίτι λειτουργεί ως βασική εκδοχή μιας τεχνολογίας εμβύθυνσης.”
Μέσα από μια σύντομη ιστορική αναδρομή, η ομιλήτρια φέρνει παραδείγματα χώρων οι οποίοι σχεδιάζονται με κύριο προσανατολισμό την πρόκληση υπερβατικών και έντονων συναισθημάτων. Από μέρη θρησκευτικής κατάνυξης και λατρείας όπου το πνευματικό νόημα μεταφράζεται σε χώρο, μέχρι σύγχρονα αρχιτεκτονήματα όπως το Εβραϊκό μουσείο που καλούνται να ερμηνεύσουν και να αναπαραστήσουν χωρικά βιωμένες ιστορίες και μνήμες, η αρχιτεκτονική νοηματοδοτείται μέσω του σκηνογραφημένου βιώματος.
Immersive Design
Αναφερόμενη στην σύγχρονη τάση του immersive design, η Κ. Καραγιάννη τονίζει την σημασία των αισθήσεων και των νοημάτων.
“Σε έναν κόσμο υπερπληροφόρησης και ψηφιακών ερεθισμάτων οι άνθρωποι αναζητούν εμπειρίες που να είναι ουσιαστικές και αξέχαστες”
Ωστόσο, συχνά “η ίδια η εμπειρία αντικαθίσταται από την αναπαράστασή της” ενώ “το immersive έχει περιοριστεί σε κάτι επιφανειακό, περιορισμένο στην εικόνα, χωρίς ουσία”. Η ανάγκη μας για συνεχή ερεθίσματα και για διαρκή έκθεση σε οπτικές εμπειρίες έχουν καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και αναζητάμε τα immersive περιβάλλοντα.
Μέσα σε ένα τοπίο όπου η προσοχή και η συγκέντρωσή μας διασπώνται διαρκώς “η αρχιτεκτονική καλείται να παράγει έργα που δεν εξαντλούνται στο στιγμιαίο ερέθισμα”. Το immersive design δεν πρέπει να εξαντλείται στην εικόνα αλλά να δημιουργεί ευκαιρίες σύνδεσης με το εδώ και το τώρα, με το συγκεκριμένο και το απτό.
Στη συνέχεια της ομιλίας της επιλέγει να παρουσιάσει δύο παραδείγματα έργων του γραφείου KKMK Architects στα οποία η ιδέα της βιωματικής εμβύθυνσης κατέχει κυρίαρχο ρόλο στον σχεδιασμό και την νοηματοδότηση των χώρων.
Boutique ξενοδοχείο στη Μύλο
Ένα έργο που ξεκινά μαζί με την επιθυμία των ιδιοκτητών για επανασύνδεση με τον τόπο, ένα έργο που τους επιστρέφει πίσω στην Ελλάδα. Από την αρχή της συνθετικής διαδικασίας οι KKMK Architects κινήθηκαν γύρω από το ακόλουθο ερώτημα:
“Ποιο είναι το βίωμα που πρέπει να αποτυπωθεί και να επικοινωνηθεί; Σε τι αποτυπώνεται ο νόστος και το συναίσθημα επιστροφής;”
Πώς μπορεί η αρχιτεκτονική να συγκεντρώσει σημεία του τόπου και των ανθρώπων και να τα αποτυπώσει σε έναν χώρο; Η αρχιτεκτονική πρόταση αντλεί αναφορές από το Σαρακήνικο της Μύλου, τους σχηματισμούς των βράχων και την μορφολογία της ακτογραμμής. Ο σχεδιασμός οργανώνει μια περιήγηση, μια σκηνογραφημένη πορεία σε ένα λευκό βραχώδες τοπίο με θέα το Αιγαίο.
Ξενοδοχείο στην Ινδονησία
Για τον σχεδιασμό του εν λόγω έργου η ομάδα των KKMK Architects ήρθε αντιμέτωπη με μια ‘σοκαριστική απαίτηση’: την επιθυμία των ιδιοκτητών να σχεδιαστεί στην Ινδονησία ένας κυκλαδίτικος οικισμός. Η ομιλήτρια τονίζει πως η επιθυμία αυτή εμφανίζεται ως συνέπεια της παγκοσμιοποίησης και αναπαραγωγής της εικόνας.
“Όχι δεν θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε μια απομίμηση της Σαντορίνης”.
Οι αρχιτέκτονες προσπάθησαν να αναζητήσουν και να κατανοήσουν τι είναι αυτό που διαβάζει κανείς σε μια φωτογραφία της Σαντορίνης, ώστε να αποτελέσει το σημείο εκκίνησης του σχεδιασμού. Η σταδιακή αποκάλυψη της θέας, τα στενά περάσματα, η βαθμιδωτή διάταξη των όγκων και το λευκό στοιχείο αποτέλεσαν κάποιες από τις αναφορές ενώ συνδυάστηκαν και με σημεία του ιδιαίτερου τοπίου της Ινδονησίας όπως η τροπική βλάστηση, το ξύλο όσο και τοπικά στοιχεία οικοδομικής και αρχιτεκτονικής. Το τελικό αποτέλεσμα αποτελεί την σύνθεση και τον συνδυασμό αυτών των πολιτισμικών στοιχείων.
Κλείνοντας την ομιλία της, η Κ. Καραγιάννη υπογράμμισε πως “η βιωματική εμβύθυνση στην αρχιτεκτονική συνδυάζει πνευματική διεργασία, τεχνολογία, αισθήσεις, αφήγηση, κοινωνική διάδραση αλλά κυρίως το αναπάντεχο”.
“Όταν ο χώρος έχει νόημα, έχει και δύναμη και η εμβύθυνση είναι ο καταλύτης για το νόημα”
Διαβάστε περισσότερα για την ημερίδα ΕΣΩ 2025, “Embracing Chaos in a smart world” εδώ!
Στοιχεία διοργάνωσης
Τίτλος ημερίδας ΕΣΩ 2025 – ΑΓΚΑΛΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΧΑΟΣ ΣΕ ΕΝΑ ΕΞΥΠΝΟ ΚΟΣΜΟ
Τυπολογία Συνέδριο, Ημερίδα Αρχιτεκτονικής & Σχεδιασμού
Τοποθεσία Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Ημερομηνία Τετάρτη 7 Μάϊου 2025
Χορηγοί
ΠΛΑΤΙΝΕΝΙΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ALUMIL
ΧΡΥΣΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ORAMA MINIMAL FRAMES
ΑΡΓΥΡΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ EUROPA
ΧΑΛΚΙΝΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ INTERBETON
ΕΜERALD SPONSOR ELVIAL
SAPPHIRE SPONSOR VIMAR
DISTINCTIVE SPONSOR HERACLES
ΜΕΓΑΛΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ ISOMAT, NEOKEM, ΜΑRΜOURIS, SATO, GRUPPO CUCINE, SIFAKIS, ΚΥΠΡΙΩΤΗΣ, ΚΕΒΕ, RADOS, SOLOMON, AVE, CRYSTAL CONSTRUCTION, AHI CARRIER, VERTICAL, ARCHITEXTURE, NAFPLIOTIS, ETHIMO, URBI ET ORBI, MOLESKINE, STORMY SA
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ THE DESIGN AMBASSADOR, STAGE DESIGN OFFICE, EVIN, SCENTLINQ PRO
ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ ARCHISEARCH, ARCHSTUDIES, ANDRO, FORTUNE GREECE, LIFO, OPEN HOUSE ATHENS, OZON MAGAZINE, THE GREEK FOUNDATION
ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΗΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ THE MODERNIST
COFFEE BREAK SPONSOR TAF
Δημιουργία Περιεχομένου & Χορηγός Επικοινωνίας Archisearch.gr
Διεύθυνση Παραγωγής & Καλλιτεχνική Επιμέλεια Design Ambassador
READ ALSO: ΕΣΩ 2025: "EMBRACING CHAOS IN A SMART WORLD" // 'From Micro to Mega, Sentimental Scales of Architecture': Μάρα Παπαβασιλείου - Micromega Architecture & Strategies